Karşılıklı rıza ile kira sona erdirmesi: Kira sözleşmesine birlikte son vermek
**Karşılıklı rıza** ile hem **kiracı** hem de **ev sahibi**, bir **kira sözleşmesini** resmi bir fesih olmaksızın sona erdirebilirler. Fesih süresini beklemek yerine, her iki taraf da kiranın derhal sona erdirilmesi konusunda anlaşabilir. Bu, örneğin kiracının yeni bir konut bulması veya ev sahibinin mülkü kendisi kullanmak istemesi durumunda pratik olabilir. Bu makalede, karşılıklı rızanın nasıl çalıştığını, yasal temelini ve izlemeniz gereken adımları açıklıyoruz.
Karşılıklı rıza nedir?
**Karşılıklı rıza** ile kiracı ve ev sahibi, resmi bir fesih gerektirmeden kira sözleşmesini sona erdirmek için bir **anlaşma** yaparlar. Bu, her iki tarafın da sözleşmenin devam ettirilmesine gerek olmadığı konusunda hemfikir olduğu anlamına gelir. Bu bir **gönüllü anlaşma**dır ve kirayı sona erdirmek için bir neden gerekmez, resmi fesih durumunda olduğu gibi (örneğin mücbir sebep veya taraflardan birinin kusuru).
Karşılıklı rıza, taraflardan hiçbiri için **yasal olarak zorunlu** değildir. Bu bir **bilgilendirici anlaşma**dır ve hem sözlü hem de yazılı olarak kaydedilebilir. Ancak, yasal kesinlik için anlaşmanın her zaman **yazılı** olarak kaydedilmesi tavsiye edilir.
Karşılıklı rızanın yasal temeli
Kira sözleşmesini **karşılıklı rıza** ile sona erdirmenin olasılığı, **Konut Kira Yasası (Whw)** veya **Medeni Kanun**'da açıkça düzenlenmemiştir. Bu, **sözleşme özgürlüğünden** (Medeni Kanun madde 6:227 ve 6:228) kaynaklanan bir **hukuki ilke**dir. Bu, tarafların prensip olarak yasaya aykırı olmayan anlaşmalar yapma özgürlüğüne sahip olduğu anlamına gelir.
Ancak, anlaşmanın **diğer yasal hükümlere aykırı olmaması** gerekir, örneğin:
- Whw'deki **fesih kuralları** (örneğin konut kira sözleşmesinde minimum 1 aylık fesih süresi).
- Kiracıyı keyfi sona erdirmeye karşı **koruma** (Whw madde 7:270 ve devamı).
- Geçerli fesih için **gerekli şartlar**, örneğin **fesih bildirimi**nin verilmesi (Whw madde 7:273).
Anlaşma gönüllü olsa da, örneğin kiracı **koruma süresi**ndeyse (konut kira sözleşmesinde ilk 5 yıl), ev sahibi kirayı tek taraflı sona erdiremez. Bu durumda da karşılıklı rıza, her iki tarafın anlaşması şartıyla bir çözüm sunabilir.
Karşılıklı rızanın pratik örnekleri
Karşılıklı rıza farklı durumlarda rol oynayabilir. İşte bazı örnekler:
| Durum | Kiracı | Ev Sahibi | Karşılıklı rıza ile çözüm |
|---|---|---|---|
| Kiracı yeni bir konut bulur | Fesih süresini beklemek istemez | Hızlı sona erdirmeye itiraz etmez | Taraflar fesih süresi olmadan derhal sona erdirmeye dair anlaşma yapar |
| Ev sahibi mülkü kendisi kullanmak ister | Hızlı sona erdirmeye razıdır | Resmi fesih bildirimi vermek istemez | Taraflar kiranın derhal sona ereceği konusunda anlaşır |
| Kiracı ve ev sahibi çatışmayı önlemek ister | Kira süresini çok uzun bulur | Uzun kira sözleşmesinden fayda görmez | Anlaşmaya göre kirayı sona erdirmek için anlaşırlar |
Karşılıklı rızada haklar ve yükümlülükler
Karşılıklı rızada hem kiracı hem de ev sahibi için aşağıdaki **haklar ve yükümlülükler** geçerlidir:
Kiracının hakları
- Fesih süresini beklememek: Her iki tarafın anlaşması halinde kiracı yasal fesih süresini (örneğin 1 ay) beklemek zorunda değildir.
- Neden belirtmek gerekmez: Karşılıklı rızada resmi fesih unlike motivasyon gerekmez.
- Yazılı teyit: Kiracı sona ermeye dair **net bir anlaşma** ile güvence altına alınabilir, bu yasal kesinlik sağlar.
Kiracının yükümlülükleri
- An