Kira artışı: yasal sınırlar ve haklarınız
Bir kira artışı, kira sözleşmenizde önemli bir değişikliktir, ancak her artış izin verilmez. Hollanda'da, kira artışınızın ne zaman ve ne kadar olabileceğini belirleyen katı kurallar vardır. Bu kurallar Kira Yardımı Yasası (Wet huurtoeslag) ve Kira Yasası (Huurwet) ile düzenlenmiştir. Kiracı olarak haklarınız vardır ve artış yasal gerekliliklere uymuyorsa itiraz edebilirsiniz. Bu makalede sınırları, artışın ne sıklıkta yapılabileceğini ve artışa itiraz etmek için ne yapabileceğinizi açıklıyoruz.
Yasal kira artışı nedir?
Yasal kira artışı, yalnızca Kira Yasası (Huurwet) ve Kira Yardımı Yasası (Wet huurtoeslag) kurallarına uyuyorsa yapılabilen kira bedeli artışıdır. Bu kurallar, ikametgah olarak kullandıkları bir konut için kira sözleşmesi olan kiracılar için geçerlidir. Tüm kira artışları yasal değildir – bu, konut tipine ve koşullara bağlıdır.
Kiraya veren kira bedelini ne zaman artırabilir?
Kiraya veren kira bedelini yalnızca aşağıdaki durumlarda artırabilir:
- Artış üç yılda bir gerçekleşiyorsa (serbest sektör kira konutları için).
- Artış yasal maksimum artıştan yüksek değilse (aşağıya bakın).
- Kiraya veren artışı en az üç ay önceden yazılı olarak bildiriyorsa.
- Artış iyi gerekçelendirilmişse (örneğin enflasyon, maliyet artışı veya konutta iyileştirmeler nedeniyle).
Maksimum yasal kira artışı nedir?
2023'ten beri maksimum yasal kira artışı yılda %4 olarak belirlenmiştir. Bu, serbest sektör kira konutları için geçerlidir. Kiraya veren bu nedenle %4'ten fazla artıramaz, trừ khi kira zaten referans kirasından (referentiehuur) yüksekse (benzer konutlar için piyasa kirası).
| Yıl | Maksimum artış (serbest sektör) | Not |
|---|---|---|
| 2020 | %1,5 | Koronavirüs krizi nedeniyle geçici olarak düşürüldü |
| 2021 | %1,5 | Koronavirüs krizi nedeniyle geçici olarak düşürüldü |
| 2022 | %2 | Enflasyon nedeniyle %2'ye yükseltildi |
| 2023 | %4 | Maksimuma geri döndü |
| 2024 | %4 | Değişiklik yok (2024 itibarıyla) |
Önemli: Eğer kiranız zaten referans kirasından yüksekse, kiraya veren kirayı referans kirası seviyesine kadar artırabilir. Buna pazara uyumlaştırma denir. Referans kirası, Merkezi İstatistik Bürosu (CBS) ve Kira Komisyonu tarafından yılda bir kez belirlenir.
Kira ne sıklıkta artırılabilir?
Serbest sektörde kira üç yılda bir artırılabilir. Bu, geçen yıl kira artırılmışsa kiraya verenin üç yıl sonra yeni bir artış yapabileceği anlamına gelir. Bu kural sosyal kira konutları için geçerli değildir.
Kira artışı ne zaman uygulanmaz?
Yasal kira artışı kurallarının uygulanmadığı istisnalar vardır:
- Sosyal kira konutları: Konut kooperatiflerinin konutlarında kira genellikle kira komisyonu tarafından belirlenir ve %4 kuralına tabi değildir.
- Yeni kiracılar: Yeni bir konut kiralıyorsanız, kiraya veren kirayı doğrudan referans kirasına veya piyasa değerine ayarlayabilir.
- Konutta iyileştirmeler: Kiraya veren önemli iyileştirmeler yaparsa (örneğin yeni mutfak veya banyo), bu maliyetleri karşılamak için kira artırılabilir.
- Sabit kira içeren kira sözleşmeleri: Bazı sözleşmelerde (örneğin öğrenci kirası)