Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter. Je vraagt dit aan als je niet kunt wachten op de uitkomst van bezwaar of beroep.
Wat is een voorlopige voorziening?
Een voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel die geldt totdat er een definitieve beslissing is. De voorzieningenrechter kan bijvoorbeeld:
- Een besluit schorsen
- Een voorlopige regeling treffen
- De werking van een besluit opschorten
Wanneer aanvragen?
Een voorlopige voorziening is zinvol bij:
- Dreigende onomkeerbare gevolgen
- Sloop- of bouwplannen die doorgaan
- Stopzetting van een uitkering
- Intrekking van een vergunning
Voorwaarden
- Je moet bezwaar of beroep hebben ingediend (of gelijktijdig)
- Er moet spoedeisend belang zijn
- Afweging van belangen moet in jouw voordeel uitvallen
Procedure
| Stap | Toelichting |
| Verzoekschrift | Indienen bij de rechtbank |
| Griffierecht | € 50 (sociaal) of € 187 (overig) |
| Zitting | Meestal binnen 2-4 weken |
| Uitspraak | Vaak mondeling na de zitting |
Kortsluiting
De voorzieningenrechter kan 'kortsluiten': direct uitspraak doen in de hoofdzaak als de zaak duidelijk is. Dan is de bodemzaak ook meteen beslist.
Veelgestelde vragen
Hoe snel beslist de voorzieningenrechter?
Meestal binnen 2-4 weken. Bij extreme spoed soms binnen dagen.
Is de voorlopige voorziening definitief?
Nee, het is een tijdelijke maatregel. De definitieve beslissing volgt in de hoofdzaak.
Wat als mijn verzoek wordt afgewezen?
Dan geldt het oorspronkelijke besluit. Je bodemzaak (bezwaar/beroep) loopt wel door.
## Veelgestelde vragen
**Moet ik eerst bezwaar maken voordat ik een voorlopige voorziening aanvraag?**
Ja, je moet minimaal gelijktijdig bezwaar of beroep hebben ingediend. Een voorlopige voorziening kan niet los van een lopende procedure worden aangevraagd. Zonder bezwaar of beroep heeft de rechter geen hoofdzaak om een tijdelijke maatregel aan te koppelen. Zorg dus dat je beide verzoeken tegelijk indient of dat het bezwaar/beroep al loopt.
**Hoe bewijs ik dat er spoedeisend belang is?**
Je moet aantonen dat wachten op de definitieve uitspraak onacceptabele gevolgen heeft. Bijvoorbeeld: dreigende sloop van je woning, stopzetting van een uitkering waardoor je geen inkomen hebt, of onherstelbare schade aan je bedrijf. Verzamel bewijs zoals brieven, financiële overzichten of medische verklaringen. De rechter weegt jouw belang af tegen dat van de tegenpartij.
**Wat zijn de kosten van een voorlopige voorziening?**
Je betaalt griffierecht: €50 als je een sociaal tarief hebt (bijv. bij uitkeringszaken) of €187 voor overige zaken. Advocaatkosten komen erbij als je een advocaat inschakelt, maar dit is niet verplicht. Bij een geslaagd verzoek kun je soms de kosten verhalen op de tegenpartij. Vraag vooraf bij de rechtbank naar eventuele toeslagen of kortingen.
**Kan ik in hoger beroep tegen de uitspraak van de voorzieningenrechter?**
Nee, tegen een voorlopige voorziening kun je niet direct in hoger beroep. Wel kun je de rechter vragen om de voorziening te wijzigen of op te heffen als de omstandigheden veranderen. De definitieve beslissing in de hoofdzaak (bezwaar of beroep) is wel aanvechtbaar. Bespreek met je advocaat of er andere juridische stappen mogelijk zijn.
**Wat gebeurt er als de hoofdzaak anders uitpakt dan de voorlopige voorziening?**
De voorlopige voorziening vervalt automatisch als de hoofdzaak definitief is beslist. Als de uitspraak in de hoofdzaak afwijkt van de voorlopige maatregel, moet je eventuele genomen stappen terugdraaien. Bijvoorbeeld: als je uitkering tijdelijk werd hersteld maar later definitief wordt afgewezen, moet je het ontvangen bedrag mogelijk terugbetalen.
**Kan ik zelf een verzoekschrift voor een voorlopige voorziening opstellen?**
Ja, dat kan. Gebruik het standaardformulier van de rechtbank en vermeld duidelijk: je naam, het besluit waartegen je bezwaar/beroep hebt ingediend, de redenen voor spoed en je verzoek (bijv. schorsing). Voeg bewijsstukken toe. Een advocaat is niet verplicht, maar kan helpen bij complexe zaken. Check de website van de rechtbank voor voorbeeldbrieven.
**Hoe lang duurt het voordat ik weet of mijn verzoek is toegewezen?**
Meestal beslist de voorzieningenrechter binnen 2 tot 4 weken na indiening. Bij extreme spoed (bijv. dreigende uitzetting) kan dit binnen enkele dagen. De rechter kan mondeling uitspraak doen direct na de zitting, of schriftelijk binnen een week. Vraag bij indienen naar de verwachte doorlooptijd voor jouw specifieke zaak.
### TL;DR
Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter om onomkeerbare schade te voorkomen tijdens een bezwaar- of beroepsprocedure. Je moet aantonen dat er spoedeisend belang is en dat je belangen zwaarder wegen dan die van de tegenpartij. De procedure duurt meestal 2-4 weken en de uitspraak is tijdelijk tot de definitieve beslissing.
### Key Takeaways
- Een voorlopige voorziening is alleen mogelijk als je tegelijkertijd bezwaar of beroep hebt ingediend.
- Je moet spoedeisend belang aantonen, bijvoorbeeld dreigende onomkeerbare schade of financiële nood.
- De procedure is snel (2-4 weken) en de uitspraak is tijdelijk tot de definitieve beslissing in de hoofdzaak.
- Griffierecht bedraagt €50 (sociaal) of €187 (overig), plus eventuele advocaatkosten.
- Tegen een voorlopige voorziening kun je niet in hoger beroep, maar de hoofdzaak wel.