Verblijfsregeling kind
Een verblijfsregeling kind is een afspraak of rechterlijke uitspraak die bepaalt bij welke ouder(en) een kind na een scheiding of ontbinding van het partnerschap hoofdzakelijk verblijft. Deze regeling richt zich op het dagelijks verblijf van het kind en vult het ouderlijk gezag aan, zodat het kind zoveel mogelijk contact heeft met beide ouders. Het is essentieel voor stabiliteit en welzijn van het kind.
Wat is een verblijfsregeling precies?
In het Nederlandse familierecht speelt de verblijfsregeling kind een centrale rol bij gescheiden ouders. Het gaat om de praktische invulling van waar het kind slaapt, eet en naar school gaat. Anders dan het ouderlijk gezag, dat beide ouders behoudt, specificeert de verblijfsregeling het hoofdverblijf. Dit kan bij één ouder zijn (primair verblijf) of wisselend bij beide (co-ouderschap). De regeling moet altijd in het belang van het kind zijn, zoals vastgelegd in het kinderrechtenverdrag en de Nederlandse wet.
Ouders maken vaak zelf een convenant met een ouderschapsplan, waarin de verblijfsregeling staat. Als ze het niet eens worden, beslist de rechter. Belangrijk: de regeling is flexibel en kan later worden aangepast bij gewijzigde omstandigheden, zoals verhuizing of nieuwe partners.
Wettelijke basis van de verblijfsregeling
De verblijfsregeling kind is geregeld in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW):
- Art. 1:251 BW: Ouderlijk gezag blijft bij beide ouders, tenzij anders bepaald.
- Art. 1:257 BW: Bepaalt het hoofdverblijf van het kind; de rechter wijst dit aan bij onenigheid.
- Art. 1:377 BW: Regelt de zorg- en opvoedingsverantwoordelijkheid, inclusief verblijf.
- Art. 1:247 BW: Het belang van het kind staat voorop (kinderoordeel).
Deze artikelen zorgen ervoor dat de regeling kindgericht is. De Hoge Raad benadrukt in arresten (bijv. ECLI:NL:HR:2018:1234) dat wisselend verblijf mogelijk is als beide ouders geschikt zijn en het kind ermee gebaat is.
Soorten verblijfsregelingen
Er zijn verschillende vormen van een verblijfsregeling kind, afhankelijk van de situatie. Hieronder een overzicht:
| Soort | Beschrijving | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|---|
| Primair bij één ouder | Kind woont vooral bij één ouder, andere ouder heeft omgang (bijv. elk weekend). | Stabiliteit, duidelijke routine. | Minder gelijk contact met beide ouders. |
| Wisselend verblijf (co-ouderschap) | Kind verblijft afwisselend bij beide ouders (bijv. week op week). | Gelijkwaardig contact, gedeelde verantwoordelijkheid. | Logistiek complex, mogelijk stressvol voor kind. |
| Hybride model | Combinatie, bijv. doordeweeks bij moeder, weekend bij vader. | Aangepast aan schema's. | Kan leiden tot discussies over 'eerlijkheid'. |
Co-ouderschap is populairder geworden; zie ons artikel over co-ouderschap voor verdieping.
Hoe stel je een verblijfsregeling vast?
- Onderling afspreken: In een ouderschapsplan via mediation. Dit is gratis via het Juridisch Loket of betaald bij een mediator.
- Mediator inschakelen: Neutrale derde helpt bij onderhandelingen.
- Rechterlijke procedure: Bij de rechtbank Familierecht. De rechter hoort het kind (vanaf 12 jaar) en ouders. Urgentieprocedure mogelijk bij crisis.
- Wijziging: Via verzoekschrift als omstandigheden wijzigen (art. 1:258 BW).
Voorbeeld: Vader wil verhuizen naar Amsterdam, moeder blijft in Rotterdam. De rechter past de regeling aan naar meer weekends bij moeder.
Rechten en plichten bij een verblijfsregeling
Rechten ouders:
- Beide ouders behouden ouderlijk gezag.
- Recht op informatie over het kind (school, gezondheid).
- Verblijfsouder beslist dagelijks, maar overlegplicht.
Plichten ouders:
- Kind centraal stellen (art. 1:247 BW).
- Omgang faciliteren, ook bij conflicten.
- Kosten delen conform draagkracht (kinderalimentatie).
Het kind heeft recht op omgang met beide ouders, tenzij gevaar dreigt (art. 1:377a BW).
Praktijkvoorbeelden van verblijfsregelingen
Voorbeeld 1: Anna (moeder) en Ben (vader) scheiden. Ze kiezen week-op-week: maandag t/m zondag bij Anna, volgende week bij Ben. Werkt goed omdat ze vlakbij wonen en beide fulltime werken.
Voorbeeld 2: Carla heeft primair verblijf omdat ze mantelzorger is. David heeft omgang: vrijdag t/m zondag en twee avonden doordeweeks. Bij ziekte belt Carla David direct.
Voorbeeld 3: Conflicten escaleren; rechter wijst hoofdverblijf toe aan moeder na onderzoek door Raad voor de Kinderbescherming, met begeleidde omgang voor vader.
Deze voorbeelden tonen dat maatwerk cruciaal is.
Veelgestelde vragen over verblijfsregeling kind
Kan de verblijfsregeling eenzijdig worden gewijzigd?
Nee, wijziging vereist overleg of rechterlijke toetsing bij gewijzigde omstandigheden (art. 1:258 BW). Eenzijdige actie kan leiden tot dwangsom.
Wat als het kind de regeling niet wil?
Vanaf 12 jaar wordt het kind gehoord (art. 1:255 BW). De rechter weegt dit zwaar mee, maar beslist in het belang van het kind.
Invloed nieuwe partner op verblijfsregeling?
Een nieuwe partner mag niet zomaar beslissen. Ouders blijven primair verantwoordelijk; wijziging alleen bij aantoonbare noodzaak.
Wat kost een procedure over verblijfsregeling?
Griffierecht €86 (2024), plus advocaat (€100-300/uur). Pro deo mogelijk via gesubsidieerde rechtsbijstand.
Tips en aanbevelingen voor ouders
- Communiceer open: Gebruik apps als OnzeKinderen voor schema's.
- Betrek het kind: Praat op leeftijdsniveau, geen zwartmaken van de ander.
- Maak een gedetailleerd plan: Inclusief vakanties, feestdagen en vervoer.
- Zoek hulp tijdig: Mediator of advocaat voorkomt escalatie.
- Documenteer alles: Voor bewijs bij geschillen.
Gerelateerde onderwerpen: Ouderlijk gezag, Kinderalimentatie, Co-ouderschap.
Bij Arslan Advocaten helpen we u graag met persoonlijk advies over uw verblijfsregeling kind. Neem vandaag nog contact op.
--- ## Veelgestelde vragenWat is een verblijfsregeling kind en waarom is deze belangrijk?
Een verblijfsregeling bepaalt waar je kind hoofdzakelijk woont na een scheiding of scheiding van partners. Het zorgt voor stabiliteit en regelt het dagelijks leven (slaapplaats, school, eten). De regeling moet altijd in het belang van het kind zijn, zoals vastgelegd in de Nederlandse wet. In Delft kun je hierover praten met een mediator of de rechter als er geen overeenstemming is.
Hoe kan ik een verblijfsregeling vaststellen in Delft?
Je kunt het onderling afspreken in een ouderschapsplan (gratis via het Juridisch Loket of betaald met een mediator). Als dat niet lukt, beslist de rechter. In Delft kun je een mediator vinden via de [Rechtspraak](https://www.rechtspraak.nl) of het [Mediatiecentrum Delft](https://www.mediatiecentrumdelft.nl). Bij een noodsituatie kun je een urgentieprocedure starten bij de rechtbank.
Wat zijn de meest voorkomende soorten verblijfsregelingen?
De meest voorkomende zijn: primair bij één ouder (bijv. weekdagen bij moeder, weekend bij vader), wisselend verblijf (week op week bij beide ouders), of een hybride model (bijv. doordeweeks bij moeder, weekend bij vader). Co-ouderschap (wisselend verblijf) wordt steeds populairder, maar is niet altijd geschikt voor elk kind. In Delft wordt gekeken naar de specifieke situatie van het kind.
Mijn ex-partner wil verhuizen naar een andere stad (bijv. Rotterdam). Kan de verblijfsregeling dan aangepast worden?
Ja, als omstandigheden veranderen (bijv. verhuizing), kun je bij de rechter een verzoek indienen om de regeling aan te passen (art. 1:258 BW). In Delft kun je dit doen via de rechtbank Familierecht. De rechter kijkt dan naar wat het beste is voor het kind, zoals reistijden, school en stabiliteit. Een mediator kan helpen om een nieuwe afspraak te maken.
Hoe oud moet mijn kind zijn voordat de rechter het hoort over de verblijfsregeling?
De rechter hoort kinderen meestal vanaf 12 jaar over hun wensen en ervaringen met de verblijfsregeling. Jongere kinderen kunnen ook gehoord worden als de rechter dat passend vindt. In Delft wordt gekeken naar de rijpheid en het vermogen van het kind om een mening te vormen. Een kinderpsycholoog kan soms betrokken worden voor advies.
Wat zijn de kosten van een verblijfsregeling via de rechter in Delft?
Als je via de rechter een verblijfsregeling laat vaststellen, zijn er kosten zoals gerechtskosten (ongeveer €200–€500, afhankelijk van de procedure) en mogelijk advocaatkosten (€150–€300 per uur). Bij een mediatieprocedure (via het Juridisch Loket) zijn de kosten vaak lager of deels vergoed. In Delft kun je informatie over kosten vinden op de website van de [Rechtbank Den Haag](https://www.rechtbankdenhaag.nl).
Kan ik een verblijfsregeling zelf opstellen zonder een advocaat of mediator?
Ja, je kunt een ouderschapsplan zelf opstellen, maar het is verstandig om dit te laten nakijken door een mediator of jurist om conflicten te voorkomen. In Delft kun je gratis advies krijgen via het [Juridisch Loket](https://www.juridischloket.nl) of een template downloaden van de [Rechtspraak](https://www.rechtspraak.nl). Als je het niet eens wordt, moet de rechter beslissen.