Transactie en strafbeschikking

Het Openbaar Ministerie kan een zaak zelf afdoen zonder rechter via een transactie of strafbeschikking. De verdachte betaalt een boete of doet een taakstraf en wordt dan niet verder vervolgd.

Transactie (schikking)

Bij een transactie (artikel 74 Sr) biedt het OM aan om de zaak niet te vervolgen als de verdachte een geldbedrag betaalt. Na betaling vervalt het recht tot vervolging.

Kenmerken transactie

• Vrijwillig - verdachte hoeft niet te accepteren
• Betaling aan de Staat
• Geen strafblad (na 5 jaar niet meer zichtbaar)
• Geen schulderkenning

Strafbeschikking

De strafbeschikking (artikel 257a Sv) is een beslissing van het OM waarbij een straf wordt opgelegd zonder tussenkomst van de rechter.

Mogelijke straffen

• Geldboete
• Taakstraf (maximaal 180 uur)
• Ontzegging rijbevoegdheid (maximaal 6 maanden)
• Gedragsaanwijzing

Verschil met transactie

Anders dan bij transactie:

• De strafbeschikking is een schuldvaststelling
• Komt op het strafblad
• Kan worden afgedwongen

Verzet

Tegen een strafbeschikking kan verzet worden ingesteld. De zaak gaat dan alsnog naar de rechter die opnieuw oordeelt. De rechter is niet gebonden aan de strafbeschikking.

Wanneer?

Transactie en strafbeschikking worden gebruikt bij:

• Veelvoorkomende criminaliteit (winkeldiefstal, vernieling)
• Verkeersmisdrijven
• Lichte geweldsdelicten
• Fraude met lagere bedragen

Veelgestelde vragen

Wat gebeurt er als ik verdacht ben van een misdrijf?

Je hebt recht op juridische hulp, je kunt zwijgen, en de politie moet je rechten uitleggen. Verdacht zijn is niet hetzelfde als schuldig.

Hoe lang kan ik in voorarrest worden gehouden?

Maximaal 10 dagen zonder proces, daarna moet rechter voorarrest goedkeuren. Voorarrest mag niet onbeperkt duren.

Wat is het verschil tussen een misdrijf en overtreding?

Een misdrijf is ernstiger en kan met gevangenisstraf worden bestraft. Een overtreding kan met geldboete worden afgehandeld.

Heb ik recht op een advocaat?

Ja, je hebt altijd recht op juridische bijstand. Dit kan gratis zijn als je dit niet kunt betalen.

Kan ik in hoger beroep gaan?

Ja, je kunt tegen de uitspraak in beroep gaan bij het gerechtshof.

## Veelgestelde vragen **Wat is het verschil tussen een transactie en een strafbeschikking?** Een transactie is een vrijwillig aanbod van het OM om een geldboete te betalen in ruil voor niet-vervolging. Je erkent hiermee geen schuld en het komt niet op je strafblad (na 5 jaar). Een strafbeschikking is een opgelegde straf door het OM, waarbij schuld wordt vastgesteld. Deze komt wel op je strafblad en kan worden afgedwongen. Bij een strafbeschikking kun je verzet aantekenen, waarna een rechter de zaak opnieuw beoordeelt. **Kan ik weigeren een transactie te betalen?** Ja, een transactie is vrijwillig. Je hoeft het aanbod niet te accepteren. Als je weigert, kan het OM besluiten de zaak alsnog voor de rechter te brengen. Het is verstandig om juridisch advies in te winnen voordat je besluit, zodat je de gevolgen van weigeren kunt afwegen tegen de mogelijke uitkomst van een rechtszaak. **Hoe lang staat een strafbeschikking op mijn strafblad?** Een strafbeschikking komt op je strafblad en blijft daar in principe staan. Voor lichte vergrijpen kan dit na verloop van tijd (meestal 4 tot 8 jaar) niet meer zichtbaar zijn voor derden, zoals werkgevers. Voor ernstigere delicten kan dit langer duren. Vraag bij de justitiële documentatie-instantie (Justis) na wat de exacte termijn is voor jouw situatie. **Wat gebeurt er als ik de boete van een strafbeschikking niet betaal?** Als je de boete niet betaalt, kan het OM de strafbeschikking omzetten in een dwangbevel. Dit betekent dat de overheid de boete kan innen via loonbeslag, beslag op bezittingen of zelfs een gevangenisstraf (vervangende hechtenis). Het is belangrijk om tijdig verzet aan te tekenen als je het niet eens bent met de strafbeschikking, of om betalingsregelingen te treffen. **Kan ik een taakstraf weigeren bij een strafbeschikking?** Nee, een taakstraf opgelegd via een strafbeschikking is niet vrijwillig en kan worden afgedwongen. Als je de taakstraf niet uitvoert, kan het OM deze omzetten in een geldboete of vervangende hechtenis. Je kunt wel verzet aantekenen tegen de strafbeschikking, waarna een rechter opnieuw oordeelt en eventueel een andere straf kan opleggen. **Hoe dien ik verzet in tegen een strafbeschikking?** Verzet tegen een strafbeschikking moet schriftelijk worden ingediend bij het OM binnen 14 dagen na ontvangst van de beschikking. Dit kan via een formulier dat bij de strafbeschikking is gevoegd of per brief. Vermeld je naam, adres, zaaknummer en de reden van je verzet. Het is raadzaam om hierbij juridische hulp in te schakelen, omdat de rechter de zaak volledig opnieuw behandelt. **Wordt een transactie altijd aangeboden bij lichte vergrijpen?** Nee, het OM beslist per zaak of een transactie wordt aangeboden. Dit hangt af van de ernst van het delict, je strafblad en andere omstandigheden. Bij lichte vergrijpen zoals winkeldiefstal of vernieling is de kans op een transactie groter, maar het OM kan ook kiezen voor een strafbeschikking of vervolging. Je hebt geen recht op een transactie. ### TL;DR Het OM kan zaken afdoen via een transactie (vrijwillige boete zonder strafblad) of een strafbeschikking (opgelegde straf met strafblad). Bij een strafbeschikking kun je verzet aantekenen, waarna een rechter de zaak opnieuw bekijkt. Beide opties worden vooral gebruikt bij lichte criminaliteit en verkeersmisdrijven. ### Key Takeaways - Een transactie is vrijwillig en komt niet op je strafblad (na 5 jaar), terwijl een strafbeschikking een opgelegde straf is die wel op je strafblad staat. - Tegen een strafbeschikking kun je verzet aantekenen binnen 14 dagen, waarna een rechter de zaak opnieuw behandelt. - Niet betalen of niet uitvoeren van een strafbeschikking kan leiden tot dwangmaatregelen zoals loonbeslag of vervangende hechtenis. - Het OM bepaalt per zaak of een transactie of strafbeschikking wordt aangeboden; je hebt hier geen recht op. - Bij twijfel over een aanbod is het verstandig om juridisch advies in te winnen voordat je een beslissing neemt.