Terug naar Encyclopedie
Algemeen Bestuursrecht

Toerekenbaarheid overheidsdaad in Delft

Toerekenbaarheid overheidsdaad in Delft: wanneer is de Gemeente Delft aansprakelijk voor ambtenaarsfouten? Tips voor claims via Rechtbank Den Haag. (128 karakters)

3 min leestijd

Toerekenbaarheid overheidsdaad in Delft

In Delft speelt toerekenbaarheid overheidsdaad een sleutelrol bij claims tegen de lokale overheid, zoals de Gemeente Delft. Het gaat om de vraag of een foutieve actie van een ambtenaar of orgaan aan de gemeente of Staat kan worden toegerekend. Dit bepaalt of inwoners van Delft schade kunnen verhalen op de Gemeente Delft of de Staat wegens onrechtmatige overheidsdaad.

Wettelijke basis

De regels voor toerekenbaarheid overheheidsdaad staan in het civiele recht, vooral artikel 6:162 BW, dat onrechtmatige daden regelt en verplicht tot schadevergoeding. Voor overheidsorganen zoals de Gemeente Delft geldt artikel 6:163 BW voor interne toerekening, maar de Hoge Raad-jurisprudentie is leidend. Relevante zaken zijn:

  • Katwijk-arrest (HR 27 november 1992, NJ 1993/293): Toerekening als de handeling valt binnen de 'taak en bevoegdheid' van de ambtenaar.
  • Bleker-arrest (HR 26 juni 2009, NJ 2010/157): Schijn van bevoegdheid kan doorslaggevend zijn.

Via de Awb (art. 3:4) in bestuurszaken beoordeelt de Rechtbank Den Haag of een handeling overheidsdaad is, maar schadeclaims vallen onder het BW.

Voorwaarden voor toerekenbaarheid

Toerekening aan de Gemeente Delft vereist dat drie criteria tegelijk kloppen:

  1. Taakgerelateerd: De ambtenaar moet in zijn officiële functie optreden, inclusief nauw verwante acties.
  2. Organisatorische koppeling: Er moet een duidelijke band met de gemeente zijn; externe ZZP'ers meestal niet.
  3. Geen privé-initiatief: De actie dient niet louter persoonlijk doel.

De Hoge Raad interpreteert ruim: zelfs overtredingen van bevoegdheid tellen mee als ze in de 'dienstssfeer' liggen.

Uitzonderingen

Niet alle ambtenaarsfouten maken de Gemeente Delft aansprakelijk. Uitzonderingen omvatten:

  • Reeds privé-acties: Zoals een ambtenaar die privé een boete krijgt op werk.
  • Opsporing met goede trouw: Beperkt door art. 6:175 BW.
  • Externe deviantie: Bijv. geweld uit persoonlijke woede buiten taken.

Vergelijking toerekenbaar vs. niet

SituatieToerekenbaar?Reden
Ambtenaar Gemeente Delft weigert ten onrechte parkeervergunningJaTaakuitoefening
Politieagent in Delft gebruikt excessief geweld bij controleJaDienstssfeer
Ambtenaar botst met privéauto tijdens dienstverplaatsingNeePrivégebruik
Inspecteur lekt data voor eigen voordeelNeeTe deviant

Praktijkvoorbeelden uit Delft

Een Delfts bedrijf vraagt een omgevingsvergunning aan bij de Gemeente Delft voor een renovatie aan de Nieuwe Delft. De ambtenaar verliest papieren en wijst af. Door vertraging ontstaat schade: toerekenbaar, claimbaar via Rechtbank Den Haag ex art. 6:162 BW.

Of: Bij een controle in de binnenstad beschadigt een agent onnodig fietsen. Meestal toerekenbaar aan de Staat, tenzij privé-motief. Dien uw claim in bij de politie of via de rechter.

Tegengesteld: Een Delftse afvalmedewerker steelt een bagage tijdens ophaalronde. Mogelijk niet-toerekenbaar bij puur eigen gewin, ondanks diensttijd.

Rechten en verplichtingen

Burgerrechten in Delft:

  • Claim indienen via dagvaarding bij Rechtbank Den Haag of bestuursbezwaar.
  • Causaliteit bewijzen tussen daad en schade.
  • Vervaltermijn: 5 jaar (art. 3:310 BW).

Overheidsplichten:

  • Interne verhaalbaarheid bij grove nalatigheid.
  • Grondig en open onderzoek.

Lees ons artikel over onrechtmatige overheidsdaad in Delft voor meer.

Veelgestelde vragen

Telt een ZZP-adviseur van Gemeente Delft mee?

Nee, zonder gezagsband. Zie HR 13 juli 2018, ECLI:NL:HR:2018:1270.

Kan Gemeente Delft claim weigeren wegens geen toerekening?

Ja, maar Rechtbank Den Haag toetst kritisch; bewijslast bij overheid.

Geldt dit voor Delftse instanties?

Ja, voor alle overheidslichamen incl. gemeente (art. 1:1 Awb).

Wat bij ontkenning ambtenaar?

Toerekening baseert op feiten, niet intentie.

Tips voor Delftenaren

Succesvol claimen bij toerekenbaarheid overheidsdaad:

  • Documenteer: data, namen, getuigenstatements.
  • Meld schade schriftelijk bij Gemeente Delft of via bezwaarprocedure.
  • Zoek gratis advies bij Juridisch Loket Delft.
  • Start procedure bij Rechtbank Den Haag binnen termijn.