TBS (terbeschikkingstelling)

TBS is een maatregel voor daders met een psychische stoornis. Het doel is behandeling en beveiliging van de maatschappij. TBS kan jarenlang duren en wordt steeds verlengd zolang er gevaar bestaat.

Wat is TBS?

Terbeschikkingstelling (TBS) is een maatregel die de rechter kan opleggen aan daders die ten tijde van het delict een psychische stoornis hadden. TBS is geen straf maar een behandelmaatregel.

Doel

• Behandeling van de stoornis
• Verminderen van [recidivegevaar](https://rechtshulpdelft.nl/encyclopedie/recidive-verkeersmisdrijven)
• Beveiliging van de maatschappij
• Resocialisatie indien mogelijk

Voorwaarden voor TBS

TBS kan alleen worden opgelegd als aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

Vereisten (art. 37a Sr)

• Misdrijf waarop 4 jaar of meer staat
• Of bepaalde met name genoemde misdrijven
• Psychische stoornis ten tijde van het feit
• Gevaar voor herhaling of veiligheid
• Rapportage van gedragsdeskundigen

Vormen van TBS

Er zijn twee varianten van TBS.

TBS met dwangverpleging

• Opname in een tbs-kliniek (FPC)
• Intensieve behandeling
• Zwaarste vorm van TBS
• Onbepaalde duur

TBS met voorwaarden

• Geen opname in kliniek
• Strikte voorwaarden
• Ambulante behandeling
• Maximaal 9 jaar

Duur van TBS

TBS duurt in principe 2 jaar maar kan steeds worden verlengd.

Verlenging

Situatie	Verlenging
Geweldsmisdrijf	Onbeperkt verlengbaar
Niet-geweldsmisdrijf	Maximaal 4 jaar totaal
Toetsing	Jaarlijks door rechtbank

Behandeling

In een tbs-kliniek krijgt de patiënt intensieve behandeling.

Behandelprogramma

• Psychiatrische behandeling
• Psychotherapie
• Medicatie
• Dagbesteding en arbeid
• Sociale vaardigheden
• Resocialisatie

Verlof en uitstroom

Tijdens TBS zijn er verschillende verlofvormen.

Verlofvormen

• Begeleid verlof
• Onbegeleid verlof
• Transmuraal verlof (buiten kliniek wonen)
• Proefverlof (laatste fase)
• Voorwaardelijke beëindiging

TBS en gevangenisstraf

TBS wordt vaak gecombineerd met gevangenisstraf. Eerst wordt de gevangenisstraf uitgezeten, daarna volgt de TBS.

Longstay

Als behandeling niet aanslaat en het recidivegevaar blijft bestaan, kan iemand in longstay worden geplaatst: langdurige, beveiligde opname zonder behandeldoel.

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Hoe lang duurt TBS gemiddeld en kan het ooit stoppen?** TBS duurt in principe 2 jaar, maar wordt vaak verlengd zolang er gevaar voor herhaling bestaat. Bij geweldsmisdrijven is er geen maximale duur, terwijl niet-geweldsmisdrijven maximaal 4 jaar kunnen duren. Jaarlijks beoordeelt de rechtbank of verlenging nodig is. TBS stopt pas als het recidivegevaar voldoende is afgenomen, wat soms jaren of zelfs decennia kan duren. In uitzonderlijke gevallen kan de maatregel voorwaardelijk worden beëindigd. **Wat is het verschil tussen TBS met dwangverpleging en TBS met voorwaarden?** TBS met dwangverpleging betekent opname in een gesloten tbs-kliniek (FPC) met intensieve behandeling en onbepaalde duur. TBS met voorwaarden houdt in dat je niet wordt opgenomen, maar wel strikte regels moet volgen (zoals ambulante behandeling) en maximaal 9 jaar duurt. Dwangverpleging wordt opgelegd bij ernstig gevaar, terwijl voorwaardelijke TBS mogelijk is als het risico beheersbaar is buiten een kliniek. **Kan iemand met TBS ooit weer vrij komen?** Ja, maar dit is een langdurig proces. Eerst moet je voldoende vooruitgang boeken in de behandeling. Daarna volgen verlofvormen zoals begeleid verlof, onbegeleid verlof en uiteindelijk proefverlof. Als dit goed verloopt, kan de rechtbank overgaan tot voorwaardelijke beëindiging. Bij longstay (als behandeling niet aanslaat) is vrijlating vrijwel uitgesloten, tenzij het gevaar plotseling sterk afneemt. **Wat gebeurt er als iemand tijdens TBS een nieuw delict pleegt?** Als iemand tijdens TBS een nieuw delict pleegt, wordt het verlof onmiddellijk stopgezet en volgt vaak overplaatsing naar een strengere afdeling. De rechtbank kan de TBS verlengen of omzetten naar dwangverpleging als dat nog niet gold. Daarnaast kan een nieuwe straf worden opgelegd, die na de huidige TBS of gevangenisstraf moet worden uitgezeten. Het recidivegevaar wordt opnieuw beoordeeld. **Hoe verloopt de behandeling in een tbs-kliniek?** De behandeling is intensief en multidisciplinair. Je krijgt psychiatrische zorg, psychotherapie, medicatie en training van sociale vaardigheden. Daarnaast is er dagbesteding zoals arbeid of opleidingen. Het doel is de psychische stoornis te behandelen en recidivegevaar te verminderen. Behandeling is verplicht en weigering kan leiden tot verlenging van de TBS of strengere maatregelen. **Kan familie of vrienden iemand met TBS bezoeken?** Ja, maar bezoeken zijn strikt gereguleerd. In het begin zijn bezoeken vaak begeleid en op vaste tijden. Naarmate de behandeling vordert, kunnen de regels versoepeld worden. Contact kan ook beperkt worden als dit de behandeling of veiligheid in gevaar brengt. Familie wordt soms betrokken bij de behandeling, bijvoorbeeld via gesprekken met therapeuten. **Wat is longstay en wie komt hiervoor in aanmerking?** Longstay is een langdurige, beveiligde opname voor tbs-gestelden bij wie de behandeling niet aanslaat en het recidivegevaar blijft bestaan. Er is geen behandeldoel meer, maar de opname dient om de maatschappij te beschermen. Overplaatsing naar longstay gebeurt alleen als alle andere opties zijn uitgeput, vaak na jaren van behandeling zonder voldoende vooruitgang. ### TL;DR TBS is een behandelmaatregel voor daders met een psychische stoornis, gericht op behandeling en bescherming van de samenleving. Het duurt minimaal 2 jaar en kan onbeperkt verlengd worden bij geweldsmisdrijven. Er zijn twee vormen: dwangverpleging (opname) of voorwaardelijke TBS (ambulant). Vrijlating is mogelijk na succesvolle behandeling en verlofperiodes. ### Key Takeaways - TBS is geen straf, maar een behandelmaatregel voor daders met een psychische stoornis en recidivegevaar - De duur is in principe 2 jaar, maar kan onbeperkt verlengd worden bij geweldsmisdrijven - Er zijn twee vormen: TBS met dwangverpleging (opname) of TBS met voorwaarden (ambulant) - Vrijlating is mogelijk na succesvolle behandeling, verlofperiodes en voorwaardelijke beëindiging - Longstay is een uitzonderlijke, langdurige opname zonder behandeldoel voor onbehandelbare gevallen