Smartengeld is de vergoeding voor pijn, verdriet en gederfde levensvreugde. De bedragen in Nederland variëren van enkele honderden tot honderdduizenden euro's.
ANWB Smartengeldgids
De ANWB Smartengeldgids geeft een overzicht van toegekende bedragen in Nederland. Dit zijn indicaties, elk geval wordt individueel beoordeeld.
Indicaties per letselcategorie
| Letsel | Smartengeld indicatie |
|---|
| Lichte kneuzing/verstuiking | € 500 - € 1.500 |
| Eenvoudige botbreuk (volledig herstel) | € 2.000 - € 5.000 |
| Whiplash (matig herstel) | € 5.000 - € 15.000 |
| Ernstige botbreuk met restverschijnselen | € 10.000 - € 25.000 |
| Knieletsel met blijvende beperkingen | € 15.000 - € 40.000 |
| Amputatie (vinger/teen) | € 10.000 - € 25.000 |
| Amputatie (hand/voet) | € 30.000 - € 60.000 |
| Amputatie (arm/been) | € 50.000 - € 100.000 |
| Ernstig hersenletsel | € 75.000 - € 200.000 |
| Dwarslaesie (volledig) | € 150.000 - € 250.000 |
Factoren die de hoogte bepalen
- Ernst van het letsel
- Percentage blijvende invaliditeit
- Duur van herstelperiode
- Impact op dagelijks leven
- Zichtbaarheid van letsel (littekens)
- Leeftijd van het slachtoffer
- Psychische gevolgen
Nederland vs. buitenland
Nederlandse smartengeldbedragen zijn internationaal gezien laag:
- België: vergelijkbaar met Nederland
- Duitsland: iets hoger
- Verenigd Koninkrijk: aanzienlijk hoger
- Verenigde Staten: veel hoger (tot miljoenen)
Vaststelling
Smartengeld wordt vastgesteld door:
- Vergelijking met eerdere uitspraken
- Onderhandeling met verzekeraar
- In laatste instantie: rechterlijke uitspraak
Kan ik zelf bepalen hoeveel smartengeld ik wil?
U kunt een bedrag vorderen, maar de verzekeraar of rechter bepaalt uiteindelijk wat redelijk is. Vergelijkbare zaken uit de Smartengeldgids zijn leidend.
Wordt smartengeld nog geïndexeerd?
Ja, bedragen uit oudere uitspraken worden geïndexeerd naar de huidige waarde. De Smartengeldgids doet dit automatisch.
Krijg ik smartengeld ook bij tijdelijk letsel?
Ja, ook voor tijdelijke pijn en beperkingen tijdens het herstel krijgt u smartengeld. Het bedrag is dan meestal lager dan bij blijvend letsel.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik hoeveel smartengeld ik kan krijgen voor mijn letsel?**
De hoogte van smartengeld hangt af van verschillende factoren, zoals de ernst van het letsel, hersteltijd en impact op uw dagelijks leven. Gebruik de ANWB Smartengeldgids als richtlijn, maar houd er rekening mee dat elk geval uniek is. Een letselschadeadvocaat kan u helpen een realistisch bedrag te bepalen op basis van vergelijkbare zaken en uw specifieke situatie. Verzekeraars en rechters gebruiken deze gids ook als uitgangspunt.
**Moet ik een advocaat inschakelen voor smartengeld of kan ik het zelf regelen?**
U kunt zelf onderhandelen met de verzekeraar, maar een letselschadeadvocaat vergroot uw kans op een eerlijke vergoeding. Advocaten kennen de juridische nuances, hebben toegang tot uitgebreidere smartengeldtabellen en kunnen beter inschatten wat redelijk is. Bij complexe letsels of als de verzekeraar niet meewerkt, is professionele hulp sterk aan te raden. Veel advocaten werken op no-cure-no-pay-basis.
**Hoe lang duurt het voordat ik smartengeld ontvang?**
De duur varieert sterk. Bij eenvoudige letsels met duidelijke aansprakelijkheid kan het enkele maanden duren. Bij complexe zaken met onderhandelingen of een rechtszaak kan het jaren duren. Factoren die meespelen: de herstelperiode (wacht op medische eindtoestand), onderzoeken naar aansprakelijkheid en de bereidwilligheid van de verzekeraar. Een advocaat kan het proces vaak versnellen.
**Kan ik smartengeld krijgen als ik zelf schuld heb aan het ongeval?**
Ja, maar het bedrag wordt vaak verlaagd naar rato van uw eigen schuld. Bijvoorbeeld: als u voor 30% schuld heeft, krijgt u 70% van het normale smartengeld. Bij volledige eigen schuld (100%) ontvangt u meestal niets. De exacte verdeling hangt af van de omstandigheden en wordt bepaald door de verzekeraar of rechter. Bewijs van aansprakelijkheid is hierbij cruciaal.
**Wordt smartengeld belast in Nederland?**
Nee, smartengeld is in Nederland vrijgesteld van belasting. Het bedrag dat u ontvangt, hoeft u niet op te geven bij de Belastingdienst. Dit geldt ook voor andere schadevergoedingen zoals letselschade. Wel kan het verstandig zijn om het bedrag te vermelden in uw aangifte als u recht heeft op toeslagen, omdat het vermogen kan meetellen voor de vermogenstoets.
**Wat als de verzekeraar een te laag bedrag biedt?**
U bent niet verplicht het eerste bod te accepteren. U kunt tegenbieden met argumenten waarom het bedrag hoger moet zijn, bijvoorbeeld door medische rapporten of vergelijkbare zaken uit de Smartengeldgids. Als onderhandelingen vastlopen, kunt u een letselschadeadvocaat inschakelen of de zaak voorleggen aan de rechter. Bewaar alle correspondentie en bewijsstukken voor een sterke onderhandelingspositie.
**Kan ik smartengeld krijgen voor psychische schade, zoals PTSS na een ongeval?**
Ja, psychische schade komt in aanmerking voor smartengeld, mits deze goed is onderbouwd met medische rapporten. De hoogte hangt af van de ernst en duur van de klachten. Voor PTSS of depressies na een ongeval gelden vaak bedragen tussen €10.000 en €50.000, afhankelijk van de impact op uw leven. Een psychiater of psycholoog moet de diagnose bevestigen en het verband met het ongeval aantonen.
### TL;DR
Smartengeld is een vergoeding voor immateriële schade zoals pijn en gederfde levensvreugde, met bedragen variërend van honderden tot honderdduizenden euro's. De hoogte hangt af van factoren zoals letselernst, hersteltijd en impact op het dagelijks leven. Nederlandse bedragen zijn internationaal gezien relatief laag, en de ANWB Smartengeldgids dient als richtlijn voor onderhandelingen met verzekeraars of de rechter.
### Key Takeaways
- Smartengeldbedragen zijn indicatief en worden per geval individueel bepaald op basis van letselernst en impact
- De ANWB Smartengeldgids biedt een richtlijn, maar verzekeraars en rechters hebben het laatste woord over de hoogte
- Factoren zoals hersteltijd, blijvende invaliditeit, psychische gevolgen en leeftijd spelen een cruciale rol bij de vaststelling
- Nederlandse smartengeldbedragen zijn lager dan in veel andere westerse landen, vooral vergeleken met het VK en de VS
- Een letselschadeadvocaat kan helpen bij onderhandelingen of rechtszaken om een eerlijke vergoeding te verkrijgen