Secundaire victimisatie is het verschijnsel waarbij slachtoffers opnieuw schade ondervinden door de manier waarop zij worden behandeld na het ongeval. Een professionele en respectvolle benadering is essentieel.
Wat is secundaire victimisatie?
Secundaire victimisatie (ook wel hernieuwd slachtofferschap) treedt op wanneer slachtoffers negatieve ervaringen opdoen tijdens de afwikkeling van hun letselschadezaak of in contact met hulpverleners.
Vormen van secundaire victimisatie
| Bron | Voorbeelden | Gevolgen |
|---|
| Verzekeraars | Wantrouwen, trage afhandeling, bagatelliseren | Stress, boosheid, gevoel van onrecht |
| Werkgevers | Druk om te werken, ontslag, pesten | Financiële zorgen, isolatie |
| Medici | Niet serieus genomen worden, foute diagnose | Verergering klachten, wantrouwen |
| Omgeving | Onbegrip, beschuldigingen, sociale isolatie | Eenzaamheid, depressie |
| Juridisch systeem | Lange procedures, verhoren, ongeloof | Uitputting, herbeleving trauma |
Oorzaken bij verzekeraars
De letselschadebranche wordt regelmatig bekritiseerd vanwege secundaire victimisatie.
Problematische praktijken
Veelvoorkomende klachten
- Extreem lange doorlooptijden
- Steeds wisselende dossierbehandelaars
- Eindeloze verzoeken om bewijs
- Betwisting van erkende klachten
- Inzet van particuliere recherche
- Lage, niet-onderbouwde voorstellen
- Communicatie via advocaten i.p.v. direct
Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL)
De GBL is opgesteld om secundaire victimisatie tegen te gaan en bevat gedragsregels voor alle betrokkenen.
Kernpunten GBL
- Slachtoffer centraal in het proces
- Respectvolle en transparante communicatie
- Voortvarende behandeling
- Adequate bevoorschotting
- Deskundige en onpartijdige expertise
Herkennen van secundaire victimisatie
Het is belangrijk signalen te herkennen dat een slachtoffer secundair gevictimiseerd wordt.
Signalen
| Signaal | Uiting |
|---|
| Toenemende stress | Angst voor post, telefoontjes, gesprekken |
| Wantrouwen | Niemand meer geloven, alles zelf willen controleren |
| Machteloosheid | Gevoel geen invloed te hebben op het proces |
| Herbeleving | Steeds opnieuw het verhaal moeten doen |
| Vermijding | Post niet meer openen, afspraken afzeggen |
Voorkomen van secundaire victimisatie
Zowel professionals als het slachtoffer zelf kunnen bijdragen aan het voorkomen van secundaire victimisatie.
Tips voor slachtoffers
- Kies een belangenbehartiger die u vertrouwt
- Laat uw belangenbehartiger de communicatie voeren
- Stel grenzen aan wat u aankunten kunt
- Zoek steun bij lotgenoten of hulpverlening
- Documenteer onprofessioneel gedrag
Tips voor professionals
- Behandel slachtoffers met respect en empathie
- Communiceer helder over procedures en termijnen
- Voorkom onnodige vertraging
- Vraag alleen om noodzakelijke informatie
- Erken de impact van het letsel
Klachtmogelijkheden
Bij secundaire victimisatie door professionals zijn er klachtmogelijkheden.
Klachtinstanties
| Professional | Klachtinstantie |
|---|
| Verzekeraar | Interne klachtprocedure, Kifid |
| Advocaat wederpartij | Deken van de Orde van Advocaten |
| Arts | Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg |
| Expertisebureau | Klacht bij NIVRE of opdrachtgever |
## Veelgestelde vragen
**Wat kan ik doen als mijn verzekeraar mijn letselschadeclaim traag of onzorgvuldig behandelt?**
Documenteer alle communicatie en vertragingen schriftelijk. Dien een formele klacht in bij de interne klachtenprocedure van de verzekeraar en vermeld specifiek welke gedragingen (bijv. trage reacties, herhaalde bewijsverzoeken) u als secundaire victimisatie ervaart. Als dit geen oplossing biedt, kunt u een klacht indienen bij het Kifid (Klachteninstituut Financiële Dienstverlening). Overweeg ook om een letselschadeadvocaat in te schakelen die namens u communiceert en juridische stappen kan ondernemen.
**Hoe herken ik of ik slachtoffer ben van secundaire victimisatie?**
Signalen zijn onder meer toenemende stress bij contact met betrokken partijen, gevoelens van machteloosheid of wantrouwen, herbeleving van het trauma door herhaaldelijk uw verhaal te moeten doen, of vermijdingsgedrag zoals post niet openen. Als u merkt dat het afhandelen van uw zaak extra emotionele schade veroorzaakt, is er mogelijk sprake van secundaire victimisatie. Noteer concrete voorbeelden en bespreek deze met uw belangenbehartiger.
**Wat zijn mijn rechten als ik me niet serieus genomen voel door mijn arts of verzekeringsarts?**
U heeft recht op een respectvolle en deskundige behandeling. Als een arts uw klachten bagatelliseert of een foute diagnose stelt, kunt u een second opinion aanvragen. Bij structureel onprofessioneel gedrag kunt u een klacht indienen bij het Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg. Voor verzekeringsartsen geldt dat u de onafhankelijkheid van de expertise kunt betwisten en een klacht kunt indienen bij de opdrachtgever (bijv. de verzekeraar) of het NIVRE (voor geregistreerde experts).
**Hoe voorkom ik dat ik tijdens een letselschadezaak opnieuw getraumatiseerd word?**
Stel duidelijke grenzen: laat uw belangenbehartiger (bijv. advocaat) de communicatie voeren en beperk direct contact met de verzekeraar. Vraag om schriftelijke bevestigingen en vermijd herhaaldelijk uw verhaal te doen. Zoek emotionele steun bij lotgenoten, een psycholoog of slachtofferhulp. Documenteer onprofessioneel gedrag en meld dit tijdig. Kies voor een belangenbehartiger die de Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) hanteert en u centraal stelt.
**Wat houdt de Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) precies in en hoe helpt dit mij?**
De GBL is een set gedragsregels voor professionals (verzekeraars, advocaten, experts) om secundaire victimisatie te voorkomen. Kernpunten zijn: u als slachtoffer centraal stellen, respectvolle en transparante communicatie, voortvarende afhandeling, adequate voorschotten bij financiële nood, en onafhankelijke expertise. Vraag uw belangenbehartiger expliciet of zij de GBL volgen. Als een partij de code schendt, kunt u dit gebruiken als argument in een klachtprocedure.
**Kan ik een klacht indienen tegen een advocaat van de tegenpartij die mij onrespectvol behandelt?**
Ja, u kunt een klacht indienen bij de Deken van de Orde van Advocaten in de regio waar de advocaat is ingeschreven. Beschrijf concreet welk gedrag u als onrespectvol of onprofessioneel ervaart (bijv. denigrerende opmerkingen, intimidatie). De Orde kan de advocaat een waarschuwing geven of een tuchtrechtelijke maatregel opleggen. Uw eigen advocaat kan u hierbij ondersteunen. Bewaar alle bewijs, zoals e-mails of gespreksverslagen.
**Wat moet ik doen als mijn werkgever mij onder druk zet om weer aan het werk te gaan terwijl ik nog klachten heb?**
Uw werkgever is verplicht re-integratie zorgvuldig te begeleiden en mag u niet onder druk zetten. Leg alle afspraken schriftelijk vast en raadpleeg uw bedrijfsarts of behandelend arts voor een objectief oordeel over uw belastbaarheid. Bij onredelijke druk kunt u een klacht indienen bij de bedrijfsarts of de arbodienst. In ernstige gevallen (bijv. dreiging met ontslag) kunt u juridisch advies inwinnen bij een arbeidsrechtadvocaat of het UWV.
### TL;DR
Secundaire victimisatie treedt op wanneer slachtoffers van letselschade extra schade ondervinden door onzorgvuldige behandeling door verzekeraars, werkgevers of hulpverleners. Herken signalen zoals stress of wantrouwen en neem actie door grenzen te stellen, klachten in te dienen of professionele hulp in te schakelen. De Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) biedt richtlijnen om dit te voorkomen.
### Key Takeaways
- Secundaire victimisatie kan optreden door trage afhandeling, wantrouwen of onbegrip van verzekeraars, werkgevers of medici.
- Signalen zijn onder meer toenemende stress, herbeleving van het trauma of vermijdingsgedrag – noteer concrete voorbeelden.
- U kunt secundaire victimisatie voorkomen door een belangenbehartiger in te schakelen, grenzen te stellen en steun te zoeken.
- Bij onprofessioneel gedrag kunt u klachten indienen bij instanties zoals het Kifid, Tuchtcollege of de Orde van Advocaten.
- De Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) verplicht professionals tot respectvolle, transparante en snelle afhandeling.