Pleegzorg betekent dat een kind tijdelijk of voor langere tijd in een ander gezin woont. De pleegouders verzorgen het kind, terwijl de juridische ouders meestal de ouders blijven.
Wanneer pleegzorg?
Pleegzorg kan nodig zijn als:
- De thuissituatie tijdelijk onveilig is
- Ouders door omstandigheden niet kunnen zorgen (ziekte, crisis)
- Een kind specialistische verzorging nodig heeft
- Als onderdeel van een kinderbeschermingsmaatregel (OTS, uithuisplaatsing)
Vormen van pleegzorg
| Vorm | Kenmerken | Duur |
|---|
| Crisisopvang | Directe opvang bij acute situatie | Maximaal 4 weken |
| Hulpverleningsvariant | Tijdelijke opvang, terugkeer naar ouders is doel | Meestal < 2 jaar |
| Opvoedingsvariant | Langdurige plaatsing, pleegouders nemen opvoeding over | Tot meerderjarigheid |
| Deeltijdpleegzorg | Weekenden of vakanties | Variabel |
| Netwerkpleegzorg | Bij bekenden van het kind (familie, buren) | Variabel |
Wie is verantwoordelijk?
Bij pleegzorg zijn meerdere partijen betrokken:
- Ouders: Behouden meestal het gezag, nemen grote beslissingen
- Pleegouders: Dagelijkse verzorging en opvoeding
- Pleegzorgorganisatie: Begeleiding van pleegouders
- Gecertificeerde instelling: Bij OTS: toezicht en coördinatie
- Gemeente: Financiering via Jeugdwet
Pleegvergoeding
Pleegouders ontvangen een pleegvergoeding voor de kosten van het kind:
- Basisbedrag voor verzorging en opvoeding
- Toeslagen mogelijk bij bijzondere situaties
- Kinderbijslag gaat naar pleegouders
Rechten van pleegouders
- Recht op begeleiding door pleegzorgorganisatie
- Recht op informatie over het kind
- Blokkaderecht (bij langdurige plaatsing: weigeren terugplaatsing)
- Na 1 jaar: meepraten bij belangrijke beslissingen
Wat is het verschil tussen pleegzorg en adoptie?
Bij pleegzorg blijven de biologische ouders meestal de juridische ouders. Bij adoptie worden de adoptieouders de juridische ouders en wordt de band met de biologische ouders verbroken. Pleegzorg is vaak tijdelijk, adoptie is definitief.
Houden de ouders contact met hun kind in pleegzorg?
Meestal wel. Er wordt een bezoekregeling afgesproken. Het doel is vaak om te werken aan terugkeer naar de ouders. Bij langdurige pleegzorg kan het contact beperkter zijn.
Wat als de ouders hun kind terug willen?
Dit wordt zorgvuldig bekeken. Bij vrijwillige pleegzorg hebben ouders in principe recht op terugplaatsing. Bij gedwongen plaatsing beslist de rechter. Pleegouders hebben na 1 jaar een blokkaderecht.
## Veelgestelde vragen
**Hoe word ik pleegouder in Nederland?**
Om pleegouder te worden, meld je je aan bij een pleegzorgorganisatie of je gemeente. Je doorloopt een screening, waaronder een gezinsonderzoek, gesprekken en een training. Dit proces duurt gemiddeld 3 tot 6 maanden. Je moet minimaal 21 jaar zijn, een stabiele woonsituatie hebben en bereid zijn om samen te werken met hulpverleners. Pleegzorg kan zowel vrijwillig als betaald (met pleegvergoeding) zijn.
**Hoeveel geld krijgen pleegouders per maand?**
Pleegouders ontvangen een maandelijkse pleegvergoeding, afhankelijk van de leeftijd en zorgbehoefte van het kind. In 2024 varieert dit van ongeveer €500 tot €1.200 per maand. Daarnaast krijgen ze kinderbijslag en eventuele toeslagen voor extra kosten (bijv. bij een handicap). De exacte bedragen verschillen per gemeente en pleegzorgorganisatie.
**Kunnen pleegouders weigeren om een kind terug te geven aan de ouders?**
Na één jaar pleegzorg hebben pleegouders een blokkaderecht. Dit betekent dat ze bezwaar kunnen maken tegen terugplaatsing als dit niet in het belang van het kind is. Bij gedwongen pleegzorg (via de rechter) beslist de rechter uiteindelijk. Bij vrijwillige pleegzorg kunnen ouders in principe hun kind terugvragen, maar de pleegzorgorganisatie beoordeelt of dit veilig is.
**Wat zijn de rechten van biologische ouders tijdens pleegzorg?**
Biologische ouders behouden meestal het ouderlijk gezag en hebben recht op informatie over hun kind. Ze mogen vaak contact houden via een bezoekregeling, tenzij de rechter dit beperkt. Ouders hebben inspraak bij belangrijke beslissingen, zoals medische behandelingen of schoolkeuze. Bij langdurige pleegzorg kan hun invloed afnemen, maar ze blijven juridisch verantwoordelijk.
**Hoe lang duurt pleegzorg gemiddeld?**
De duur van pleegzorg hangt af van de situatie. Crisisopvang duurt maximaal 4 weken, terwijl hulpverleningspleegzorg meestal korter dan 2 jaar is. Langdurige pleegzorg kan duren tot het kind 18 jaar wordt. Gemiddeld duurt een pleegzorgplaatsing 1,5 tot 3 jaar. Het doel is vaak om het kind terug te laten keren naar de ouders, mits dit veilig is.
**Kan een kind in pleegzorg naar een andere school?**
Of een kind van school mag wisselen, hangt af van de situatie. Bij kortdurende pleegzorg blijft het kind meestal op dezelfde school. Bij langdurige pleegzorg kunnen pleegouders, in overleg met de biologische ouders en pleegzorgorganisatie, een schoolkeuze maken. Bij gedwongen pleegzorg beslist de gecertificeerde instelling mee. Het belang van het kind staat altijd voorop.
**Wat gebeurt er als pleegouders en biologische ouders ruzie hebben?**
Bij conflicten tussen pleegouders en biologische ouders bemiddelt de pleegzorgorganisatie of gecertificeerde instelling. Zij proberen tot een oplossing te komen die het beste is voor het kind. Als dit niet lukt, kan de rechter worden ingeschakeld, bijvoorbeeld om de bezoekregeling aan te passen of het ouderlijk gezag te herzien. Het kind wordt altijd betrokken bij belangrijke beslissingen.
### TL;DR
Pleegzorg biedt tijdelijke of langdurige opvang voor kinderen in een ander gezin, terwijl biologische ouders vaak juridisch verantwoordelijk blijven. Er zijn verschillende vormen, van crisisopvang tot langdurige plaatsing. Pleegouders krijgen begeleiding, een vergoeding en na een jaar inspraak in belangrijke beslissingen. Het doel is meestal terugkeer naar de ouders, tenzij dit niet veilig is.
### Key Takeaways
- Pleegzorg is bedoeld voor kinderen die tijdelijk niet thuis kunnen wonen, met verschillende vormen en duur.
- Biologische ouders behouden meestal het ouderlijk gezag, maar pleegouders krijgen na verloop van tijd meer rechten.
- Pleegouders ontvangen een maandelijkse vergoeding en begeleiding van een pleegzorgorganisatie.
- Bij conflicten of terugplaatsingsverzoeken beslist de rechter of de pleegzorgorganisatie wat het beste is voor het kind.
- Pleegzorg is vaak gericht op terugkeer naar de ouders, maar kan ook langdurig zijn tot de meerderjarigheid van het kind.