Phishing en online fraude

Bij phishing en online fraude kunnen consumenten slachtoffer worden. Je bank vergoedt schade vaak, maar niet altijd. Voorkomen is beter dan genezen.

Wat is phishing?

Phishing is oplichting waarbij criminelen je gegevens stelen via:

• Nep-e-mails (bank, belastingdienst)
• Neptelefoontjes
• Nep-websites
• Nep-sms (smishing)

Herkennen

Let op deze signalen:

• Onverwacht bericht met urgentie
• Vraag om in te loggen of gegevens te bevestigen
• Verdachte afzender of link
• Taalfouten of vreemde opmaak

Slachtoffer geworden?

1. Neem direct contact op met je bank
2. Wijzig wachtwoorden
3. Doe aangifte bij de politie
4. Meld bij Fraudehelpdesk.nl

Vergoeding door bank

De bank vergoedt schade door fraude, tenzij je:

• Grove nalatigheid hebt begaan
• Je PIN of codes aan anderen hebt gegeven
• Herhaaldelijk bent gewaarschuwd maar niet reageerde

Nep-webshops

Bij aankoop bij een nepwebshop:

• Creditcard: chargeback aanvragen
• iDEAL: lastiger, probeer via bank
• Aangifte doen

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Hoe herken ik een phishing-e-mail of -sms?** Een phishingbericht herken je aan urgente taal ('direct actie vereist!'), verdachte afzenders (bijv. @bank-veilig.nl in plaats van @bank.nl), links naar nepwebsites of verzoeken om persoonlijke gegevens. Controleer altijd de URL door er met je muis overheen te gaan (zonder te klikken) en let op taalfouten of vreemde opmaak. Echte instanties vragen nooit om wachtwoorden of pincodes via e-mail of sms. **Wat moet ik doen als ik op een phishinglink heb geklikt?** Sluit direct de website of app en verbreek de internetverbinding. Scan je apparaat met antivirussoftware en wijzig onmiddellijk alle wachtwoorden van accounts die mogelijk zijn gecompromitteerd. Neem contact op met je bank om je rekening te blokkeren en volg hun instructies. Doe aangifte bij de politie en meld het bij Fraudehelpdesk.nl voor verdere stappen. **Krijg ik mijn geld terug als ik slachtoffer ben van phishing?** De meeste banken vergoeden schade door phishing, maar dit hangt af van de omstandigheden. Als je grove nalatigheid hebt begaan (bijv. je pincode gedeeld), kan de bank weigeren. Bewaar altijd bewijs van de fraude en meld het direct. Bij twijfel kun je een klacht indienen bij de bank of de Geschillencommissie. **Hoe kan ik mijn bankrekening beschermen tegen phishing?** Gebruik sterke, unieke wachtwoorden en schakel tweestapsverificatie in. Controleer regelmatig je bankafschriften en stel transactie-alerts in. Klik nooit op links in onverwachte berichten en log altijd in via de officiële website of app van je bank. Installeer antivirussoftware en houd je besturingssysteem up-to-date. **Wat kan ik doen als ik heb betaald aan een nepwebshop?** Probeer direct een chargeback aan te vragen via je creditcardmaatschappij. Bij iDEAL-betalingen is dit lastiger, maar neem contact op met je bank voor mogelijkheden. Doe altijd aangifte bij de politie en meld de webshop bij Fraudehelpdesk.nl. Bewaar alle communicatie en betaalbewijzen als bewijs. **Kan ik aangifte doen bij de politie als ik slachtoffer ben van online fraude?** Ja, aangifte doen is belangrijk, ook als je denkt dat het weinig zin heeft. De politie kan het onderzoek gebruiken om patronen te herkennen en andere slachtoffers te waarschuwen. Doe aangifte online via politie.nl of bij een politiebureau. Neem alle bewijsmateriaal mee, zoals screenshots, e-mails en betaalbewijzen. **Wat is het verschil tussen phishing en smishing?** Phishing gebeurt meestal via e-mail of nepwebsites, terwijl smishing (SMS-phishing) via sms-berichten plaatsvindt. Beide methoden proberen je te verleiden om persoonlijke gegevens te delen of op een malafide link te klikken. Smishingberichten lijken vaak afkomstig van bekende instanties zoals je bank of een bezorgdienst en vragen om directe actie. ### TL;DR Phishing en online fraude zijn vormen van oplichting waarbij criminelen je gegevens stelen via nepberichten of -websites. Herken de signalen, handel direct bij verdachte activiteiten en meld het altijd bij je bank en de politie. Banken vergoeden schade vaak, maar voorkomen is beter door alert te blijven en veiligheidsmaatregelen te nemen. ### Key Takeaways - Phishing herken je aan urgente berichten, verdachte afzenders en verzoeken om persoonlijke gegevens. - Neem direct contact op met je bank en wijzig wachtwoorden als je slachtoffer bent geworden. - Banken vergoeden schade meestal, tenzij er sprake is van grove nalatigheid. - Gebruik tweestapsverificatie en antivirussoftware om je accounts te beschermen. - Doe altijd aangifte bij de politie en meld fraude bij Fraudehelpdesk.nl.