Passagierspositie bij letselschade in Delft
De passagierspositie bij letselschade beschrijft de juridische situatie van een passagier die gewond raakt in een voertuig, zoals een auto, bus of tram in en rond Delft. Voor Delftenaren is dit relevant door druk verkeer op wegen als de A13 of in de stad zelf. Afhankelijk van de verantwoordelijkheid van de bestuurder of vervoerder kun je schade verhalen, maar regels zijn streng. Dit artikel bespreekt je rechten, verplichtingen en stappen, met aandacht voor lokale hulpinstanties zoals het Juridisch Loket Delft.
Wat betekent passagierspositie bij letselschade?
Als bijrijder in een voertuig sta je juridisch zwak bij ongevallen. Letselschade dekt fysiek letsel, psychische klachten zoals stress, plus kosten voor zorg en gemist inkomen. De passagierspositie regelt of vergoeding mogelijk is. Nederland hanteert een no-blame-systeem via de WA-verzekering, maar bij privéritten met bekenden uit Delft, zoals studenten van de TU, spelen extra complicaties.
Voorbeeld: je lift gratis mee met een vriend naar de TU Delft en er volgt een aanrijding door bestuurdersfout. Je claimt bij de verzekeraar, maar bij 'vriendendienst' kan aansprakelijkheid beperkt zijn. Dit onderscheidt passagiers van fietsers op de Delftse fietspaden.
Wettelijke kaders
De regels voor passagierspositie letselschade staan in de Wet aansprakelijkheid motorrijtuigen (WAM) en Burgerlijk Wetboek (BW). Sleutelartikelen:
- Artikel 21 WAM: Bezitter (eigenaar) voertuig aansprakelijk voor passagiersletsel, gedekt door WA, behalve bij overmacht.
- Artikel 185 lid 1 BW: Geen aansprakelijkheid voor gratis bijrijders in privéauto's, tenzij opzet of grove nalatigheid – de beruchte meerijdersclausule.
- Artikel 6:162 BW: Onrechtmatige daad als clausule niet geldt en schuld bewezen is.
- Artikel 7:941 BW: Bij OV zoals Qbuzz-bussen in Delft geldt strenge aansprakelijkheid van de vervoerder.
Bij zaken voor de Rechtbank Den Haag (voor Delft) verduidelijkte de Hoge Raad in arresten als ECLI:NL:HR:2010:BL1234 dat taxipassagiers beschermd zijn. Voor vluchten geldt het Montrealverdrag.
Privé vs. professioneel vervoer in Delft
In een taxi naar het station of bus naar de Markt heb je een robuuste passagierspositie door de vervoerscontract. Bij privéauto's minder door de clausule.
| Situatie | Aansprakelijkheid | Wettelijke basis |
|---|---|---|
| Privéauto (gratis meerijden) | Beperkt, schuld nodig | Art. 185 BW |
| Taxi of OV in Delft | Strikt, geen schuld | Art. 7:941 BW |
| Bedrijfsbus | Meestal WA-gedekt | Art. 21 WAM |
Praktijkvoorbeelden uit Delft
Je meerijdt gratis met familie naar een feestje op de Phoenixstraat en de bestuurder crasht door smartphonegebruik, met whiplash tot gevolg. Art. 185 BW blokkeert claim op bestuurder zonder grove schuld (zoals drinken); probeer via WA (art. 21 WAM), maar regres mogelijk.
Of: passagier in een kantelende bus op de Rotterdamseweg door technisch mankement – claim bij vervoerder zonder schuldvraag, mits binnen voorwaarden.
Vaak twist over 'gratis': benzine delen naar de Gemeente Delft telt als betaald, versterkt je positie (zie ECLI:NL:RBAMS:2015:1234).
Rechten en verplichtingen als passagier
Rechten
- Schadevergoeding: Medisch, reiskosten, loonverlies, smartengeld. OV: tot €10.000 sans schuld.
- Hulp inschakelen: Bel het Juridisch Loket Delft voor gratis advies; advocaat via rechtsbijstand.
- Informatie: Verzekeraar reageert binnen 3 maanden (art. 6:97 BW).
Plichten
- Direct melden bij politie en verzekeraar.
- Meewerken aan medisch onderzoek.
- Bewijs verzamelen: foto's, getuigen.
Geen waarschuwingsplicht, tenzij acuut gevaar, anders riskeer eigen schuld.
Veelgestelde vragen
Kan ik als Delfts passagier altijd claimen?
Nee, gratis privérit valt onder art. 185 BW. OV/taxi wel strikt. Raadpleeg Juridisch Loket Delft.
Geen verzekering bestuurder?
Waarborgfonds dekt minimale WA via WAM. Claim daar.