Ouderschapsplan

Een ouderschapsplan is verplicht bij scheiding als u minderjarige kinderen heeft. Hierin legt u samen met uw ex-partner alle afspraken over de kinderen vast.

Wettelijke verplichting

Sinds 2009 is een ouderschapsplan wettelijk verplicht bij echtscheiding of beëindiging van geregistreerd partnerschap als er minderjarige kinderen zijn. Zonder ouderschapsplan neemt de rechtbank het echtscheidingsverzoek niet in behandeling.

Verplichte onderwerpen

De wet schrijft voor dat het ouderschapsplan minimaal afspraken bevat over:

Onderwerp	Toelichting
Verdeling zorg- en opvoedingstaken	Waar woont het kind, wanneer bij welke ouder
Informatie en consultatie	Hoe houden ouders elkaar op de hoogte
Kosten van de kinderen	Kinderalimentatie en verdeling kosten

Aanvullende afspraken

Vaak worden ook afspraken gemaakt over:

• Schoolkeuze en opleiding
• Medische beslissingen
• Religie en opvoedingsstijl
• Vakanties en feestdagen
• Nieuwe partners en samengestelde gezinnen
• Verhuizing
• Communicatie tussen ouders

Vormen van zorgverdeling

Regeling	Verdeling	Kenmerken
Co-ouderschap	50/50	Gelijke tijd bij beide ouders
Hoofdverblijf + ruime omgang	60/40 of 70/30	Kind woont bij één ouder
Klassieke weekendregeling	85/15	Om het weekend bij andere ouder

Het kind betrekken

Kinderen van 12 jaar en ouder worden door de rechter uitgenodigd om hun mening te geven. Ook jongere kinderen kunnen worden gehoord. Hun wensen worden meegewogen, maar zijn niet doorslaggevend.

Wat als we het niet eens worden over het ouderschapsplan?

Als u er samen niet uitkomt, kunt u een mediator inschakelen. Lukt dat ook niet, dan kan de rechter beslissen. De rechter stelt dan een zorgregeling vast die in het belang van het kind is.

Kan het ouderschapsplan worden gewijzigd?

Ja, het ouderschapsplan kan worden aangepast als de omstandigheden veranderen. Bij overeenstemming kunt u samen een nieuw plan maken. Bij onenigheid kan de rechter worden gevraagd om te beslissen.

Geldt het ouderschapsplan ook bij samenwoners?

Ouders die niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben, zijn niet wettelijk verplicht een ouderschapsplan op te stellen. Het is echter wel sterk aan te raden om afspraken schriftelijk vast te leggen.

## Veelgestelde vragen **Moet ik een ouderschapsplan maken als ik niet getrouwd ben maar wel kinderen heb?** Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht bij echtscheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap met minderjarige kinderen. Voor ongehuwde samenwoners is het niet verplicht, maar wel sterk aanbevolen. Schriftelijke afspraken voorkomen misverstanden en bieden duidelijkheid over zorg, kosten en opvoeding. Bij een conflict kan de rechter alsnog een regeling opleggen, dus het is verstandig om tijdig afspraken vast te leggen. **Hoe maak ik een ouderschapsplan als mijn ex-partner en ik het niet eens worden?** Als onderlinge afspraken niet lukken, kunt u een mediator inschakelen. Deze neutrale deskundige helpt bij het vinden van oplossingen. Lukt dat niet, dan beslist de rechter. De rechter houdt altijd het belang van het kind voor ogen en kan een zorgregeling en alimentatie vaststellen. Bereid u voor met concrete voorstellen en houd rekening met de wensen van uw kind(eren). **Kan ik het ouderschapsplan later nog aanpassen?** Ja, het ouderschapsplan kan worden gewijzigd als de situatie verandert, bijvoorbeeld bij verhuizing, nieuwe banen of veranderde behoeften van het kind. Bij overeenstemming kunt u samen een nieuw plan opstellen. Bij onenigheid kunt u de rechter vragen om een beslissing. Zorg dat wijzigingen altijd schriftelijk worden vastgelegd om latere conflicten te voorkomen. **Wat gebeurt er als ik geen ouderschapsplan indien bij de scheiding?** Zonder ouderschapsplan neemt de rechtbank uw echtscheidingsverzoek niet in behandeling. Dit is wettelijk verplicht sinds 2009 bij scheiding met minderjarige kinderen. De rechtbank geeft u eerst de kans om alsnog een plan in te dienen. Komt u hier niet uit, dan kan de rechter een dwangsom opleggen of zelf een regeling vaststellen. **Hoe betrek ik mijn kind bij het opstellen van het ouderschapsplan?** Kinderen van 12 jaar en ouder worden standaard uitgenodigd om hun mening te geven aan de rechter. Jongere kinderen kunnen ook worden gehoord als zij daar behoefte aan hebben. Bespreek met uw kind wat zij belangrijk vinden, zoals school, vrienden en activiteiten, en neem hun wensen serieus. Houd er rekening mee dat de rechter uiteindelijk beslist wat in het belang van het kind is. **Wat zijn de voor- en nadelen van co-ouderschap?** Co-ouderschap (50/50 verdeling) zorgt voor gelijkwaardige betrokkenheid van beide ouders, wat stabiliteit biedt voor het kind. Nadelen kunnen zijn: meer logistieke uitdagingen, hogere kosten en mogelijke spanningen bij slechte communicatie. Het werkt het beste als ouders dicht bij elkaar wonen en goed kunnen samenwerken. Bespreek of deze regeling past bij de behoeften van uw kind en uw persoonlijke situatie. **Hoe worden de kosten voor de kinderen verdeeld in het ouderschapsplan?** In het ouderschapsplan spreekt u af hoe de kosten voor de kinderen worden verdeeld, zoals kinderalimentatie, schoolkosten, sport en medische uitgaven. De hoogte van de alimentatie hangt af van inkomen, zorgverdeling en levensstandaard. Gebruik de alimentatiewijzer van de overheid als richtlijn. Leg duidelijk vast wie welke kosten voor zijn rekening neemt en hoe u elkaar informeert over uitgaven. ### TL;DR Een ouderschapsplan is verplicht bij scheiding met minderjarige kinderen en bevat afspraken over zorg, kosten en opvoeding. Het plan kan later worden aangepast en moet in het belang van het kind zijn. Bij onenigheid beslist de rechter. Kinderen vanaf 12 jaar mogen hun mening geven, maar zijn niet beslissend. ### Key Takeaways - Een ouderschapsplan is wettelijk verplicht bij scheiding of beëindiging van geregistreerd partnerschap met minderjarige kinderen. - Het plan moet minimaal afspraken bevatten over zorgverdeling, informatie-uitwisseling en kosten van de kinderen. - Kinderen van 12 jaar en ouder worden door de rechter gehoord, maar hun wensen zijn niet doorslaggevend. - Bij onenigheid kunt u een mediator inschakelen of de rechter laten beslissen. - Het ouderschapsplan kan later worden gewijzigd als de omstandigheden veranderen.