Openlijke geweldpleging is het gezamenlijk in het openbaar geweld plegen tegen personen of goederen. Het wordt apart strafbaar gesteld omdat groepsgeweld extra gevaarlijk en intimiderend is.
Wat is openlijke geweldpleging?
Artikel 141 Wetboek van Strafrecht stelt strafbaar het openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen of goederen. Vereist is:
- Openlijk - Op een voor publiek toegankelijke plaats
- In vereniging - Met minimaal twee personen
- Geweld - Tegen personen en/of goederen
Voorbeelden
- Vechtpartij na een voetbalwedstrijd
- Rellen bij demonstraties
- Uitgaansgeweld door een groep
- Vernieling van winkels door een menigte
- Geweld bij een evenement
Maximumstraffen
- Basisdelict: 4 jaar en 6 maanden gevangenisstraf
- Bij zwaar lichamelijk letsel: 6 jaar
- Bij dood tot gevolg: 9 jaar
Eigen bijdrage
Je hoeft niet zelf te hebben geslagen om strafbaar te zijn. Het gaat om deelname aan het geweld: wie actief meedoet aan de gewelddadige actie is strafbaar, ook als hij zelf geen klap heeft uitgedeeld.
Verschil met mishandeling
Bij mishandeling is één persoon de dader. Bij openlijke geweldpleging gaat het om groepsgeweld. Beide kunnen gelijktijdig ten laste worden gelegd.
Groepsaansprakelijkheid
Bij groepsgeweld is het vaak lastig om individuele daden te bewijzen. De wet lost dit op door deelname aan de groep strafbaar te stellen, ongeacht wie precies wat deed.
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Wanneer ben ik strafbaar voor openlijke geweldpleging als ik alleen maar aanwezig was?**
Je bent strafbaar als je actief deelneemt aan de gewelddadige groep, zelfs zonder zelf geweld te gebruiken. Bijvoorbeeld: aanmoedigen, blokkeren van hulpdiensten of meelopen in een gewelddadige menigte kan al voldoende zijn. Passieve aanwezigheid (alleen toekijken) is niet strafbaar, maar het is lastig te bewijzen dat je niet meedeed. De politie kan je in dat geval als getuige verhoren.
**Wat is het verschil tussen openlijke geweldpleging en mishandeling?**
Bij mishandeling (Art. 300 Sr) is één persoon de dader en richt het geweld zich tegen één slachtoffer. Openlijke geweldpleging (Art. 141 Sr) gaat om groepsgeweld (minimaal twee personen) in het openbaar, gericht tegen personen of goederen. Beide kunnen tegelijkertijd ten laste worden gelegd, bijvoorbeeld als iemand in een groep een ander slaat.
**Kan ik vervolgd worden als ik niet wist dat de groep gewelddadig zou worden?**
Ja, dat kan. Als je vrijwillig deelneemt aan een groep die gewelddadig wordt, kun je aansprakelijk worden gesteld, zelfs als je niet van tevoren wist dat er geweld zou plaatsvinden. De rechter kijkt naar je gedrag tijdens het incident. Als je actief meedoet of blijft, loop je risico. Alleen weggaan zodra het geweld begint, kan je positie verbeteren.
**Wat zijn de gevolgen als ik veroordeeld word voor openlijke geweldpleging?**
Een veroordeling kan leiden tot een gevangenisstraf (tot 4,5 jaar), een geldboete (tot €22.500) of een taakstraf. Daarnaast kan het een strafblad opleveren, wat gevolgen heeft voor je werk, reisplannen (visumaanvragen) en toekomstige rechtszaken. Bij ernstig letsel of overlijden zijn de straffen hoger (tot 9 jaar). Ook kun je civielrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor schadevergoeding.
**Hoe kan ik mezelf verdedigen als ik word aangeklaagd voor openlijke geweldpleging?**
Je kunt je verdedigen door aan te tonen dat je niet actief hebt deelgenomen, bijvoorbeeld door bewijs van afwezigheid of passief gedrag. Ook kun je betogen dat je niet wist dat de groep gewelddadig zou worden en direct bent weggegaan. Een advocaat kan helpen met het verzamelen van bewijs (foto’s, getuigenverklaringen) en het aanvechten van de aanklacht, bijvoorbeeld als de politie onrechtmatig heeft gehandeld.
**Is vernieling van goederen ook openlijke geweldpleging?**
Ja, vernieling van goederen in het openbaar door een groep valt onder openlijke geweldpleging. Het maakt niet uit of het geweld tegen personen of tegen objecten (zoals winkels, auto’s of straatmeubilair) is gericht. De wet stelt beide vormen strafbaar, omdat groepsgeweld tegen goederen ook een bedreiging vormt voor de openbare orde en veiligheid.
**Wat moet ik doen als ik getuige ben van openlijke geweldpleging?**
Bel direct 112 als er acuut gevaar is. Probeer jezelf niet in gevaar te brengen, maar noteer indien mogelijk details (tijd, locatie, beschrijvingen van daders). Maak foto’s of video’s alleen als dit veilig kan. Je kunt later een verklaring afleggen bij de politie. Als je betrokken bent geraakt, neem dan contact op met een advocaat voordat je een verklaring aflegt.
### TL;DR
Openlijke geweldpleging is groepsgeweld in het openbaar tegen personen of goederen, strafbaar met tot 4,5 jaar cel. Je hoeft niet zelf te slaan om strafbaar te zijn: meedoen aan de groep is voldoende. Het verschilt van mishandeling omdat het om groepsgedrag gaat. Een veroordeling heeft ernstige gevolgen, zoals een strafblad en hoge straffen bij letsel of overlijden.
### Key Takeaways
- Openlijke geweldpleging vereist minimaal twee personen en vindt plaats op een openbare plek.
- Je bent strafbaar als je actief deelneemt aan de groep, ook zonder zelf geweld te gebruiken.
- De maximale straf is 4,5 jaar cel, maar dit loopt op bij zwaar letsel (6 jaar) of overlijden (9 jaar).
- Een veroordeling kan leiden tot een strafblad, wat gevolgen heeft voor werk, reizen en toekomstige rechtszaken.
- Vernieling van goederen door een groep valt ook onder deze wet, net als geweld tegen personen.