Een ondertoezichtstelling (OTS) is een kinderbeschermingsmaatregel waarbij een gezinsvoogd wordt aangesteld om het gezin te begeleiden. De ouders behouden het gezag, maar moeten aanwijzingen van de gezinsvoogd opvolgen.
Wanneer OTS?
De rechter kan een OTS uitspreken als:
- Een kind ernstig in zijn ontwikkeling wordt bedreigd
- Vrijwillige hulpverlening niet (voldoende) werkt
- De ouders de hulp niet accepteren of onvoldoende meewerken
Doel van OTS
Het doel van ondertoezichtstelling is:
- De bedreiging van de ontwikkeling van het kind wegnemen
- De opvoedingssituatie verbeteren
- Ouders ondersteunen bij de opvoeding
- Voorkomen dat zwaardere maatregelen nodig zijn
Rol van de gezinsvoogd
| Taak | Toelichting |
|---|
| Toezicht houden | Monitoren van de situatie in het gezin |
| Begeleiding | Ouders helpen bij de opvoeding |
| Aanwijzingen geven | Schriftelijke instructies die moeten worden opgevolgd |
| Hulp organiseren | Passende hulpverlening inschakelen |
| Rapporteren | De rechter informeren over de voortgang |
Duur OTS
Een OTS wordt uitgesproken voor maximaal 12 maanden. Daarna kan de OTS worden verlengd als dit nog nodig is. De OTS eindigt uiterlijk als het kind 18 wordt.
Procedure
- De Raad voor de Kinderbescherming doet onderzoek
- De Raad dient een verzoek in bij de kinderrechter
- De rechter hoort ouders en kind (vanaf 12 jaar)
- De rechter beslist over de OTS
- Een gecertificeerde instelling voert de OTS uit
Schriftelijke aanwijzing
De gezinsvoogd kan een schriftelijke aanwijzing geven die ouders moeten opvolgen, bijvoorbeeld:
- Het kind naar school laten gaan
- Meewerken aan hulpverlening
- Contact met bepaalde personen beperken
Kan ik bezwaar maken tegen een OTS?
U kunt binnen 3 maanden hoger beroep instellen bij het gerechtshof. Tijdens het hoger beroep blijft de OTS van kracht, tenzij de rechter anders beslist.
Verlies ik het gezag bij een OTS?
Nee, bij een OTS behoudt u het ouderlijk gezag. U moet wel de aanwijzingen van de gezinsvoogd opvolgen. Alleen bij ernstige situaties kan het gezag worden beëindigd.
Hoe lang duurt een OTS gemiddeld?
Dit verschilt sterk per situatie. Sommige OTS-en worden na een jaar beëindigd, andere duren jaren. Het doel is altijd om de OTS zo kort mogelijk te houden en het gezin zelfstandig te laten functioneren.
## Veelgestelde vragen
**Wat moet ik doen als ik het niet eens ben met de aanwijzingen van de gezinsvoogd?**
Als u het niet eens bent met een aanwijzing, kunt u dit bespreken met de gezinsvoogd of diens leidinggevende. Indien nodig kunt u juridisch advies inwinnen bij een advocaat gespecialiseerd in jeugdrecht. In extreme gevallen kan de rechter worden gevraagd om de aanwijzing te herzien, maar tijdens de OTS blijft u verplicht de aanwijzingen op te volgen totdat er een uitspraak is. Actieve samenwerking met de gezinsvoogd vergroot de kans op een snellere beëindiging van de OTS.
**Kan mijn kind uit huis geplaatst worden tijdens een OTS?**
Ja, in sommige gevallen kan de gezinsvoogd een uithuisplaatsing (UHP) voorstellen als de situatie thuis te onveilig is. Dit gebeurt alleen als alle andere mogelijkheden zijn uitgeput en met toestemming van de rechter. Een UHP is tijdelijk en bedoeld om de thuissituatie te verbeteren. U behoudt het ouderlijk gezag, maar de gezinsvoogd bepaalt waar uw kind verblijft. Het doel is altijd terugkeer naar huis zodra dit veilig kan.
**Hoe bereid ik me voor op de zitting bij de kinderrechter?**
Zorg dat u alle documenten van de Raad voor de Kinderbescherming en eventuele hulpverleners doorneemt. Maak een overzicht van punten die u wilt bespreken, zoals verbeteringen in de opvoedingssituatie. U heeft recht op een advocaat; vraag tijdig om een toevoeging via de rechtbank. Neem eventueel een vertrouwenspersoon mee. Wees eerlijk over uw situatie en laat zien dat u bereid bent samen te werken. Het kind (vanaf 12 jaar) mag ook zijn mening geven.
**Wat gebeurt er als ik de aanwijzingen van de gezinsvoogd niet opvolg?**
Als u de aanwijzingen herhaaldelijk niet opvolgt, kan de gezinsvoogd de rechter vragen om een bevel tot uithuisplaatsing of zelfs een voogdijmaatregel. Dit betekent dat u het ouderlijk gezag (tijdelijk) verliest. De rechter zal altijd eerst kijken of er andere oplossingen zijn. Het is daarom belangrijk om open te communiceren met de gezinsvoogd over eventuele problemen bij het opvolgen van de aanwijzingen. Zoek tijdig hulp als u ergens tegenaan loopt.
**Kan ik zelf een OTS aanvragen voor mijn kind?**
Ja, ouders kunnen zelf een verzoek tot OTS indienen bij de Raad voor de Kinderbescherming als zij vinden dat hun kind ernstig in de ontwikkeling wordt bedreigd en vrijwillige hulp niet voldoende is. De Raad onderzoekt dan of een OTS noodzakelijk is. Dit kan nuttig zijn als ouders extra ondersteuning nodig hebben die ze niet zelf kunnen regelen. De rechter beslist uiteindelijk of de OTS wordt uitgesproken.
**Hoe lang duurt het voordat een OTS wordt uitgesproken?**
De procedure duurt meestal enkele maanden. Eerst doet de Raad voor de Kinderbescherming onderzoek (4-8 weken). Daarna volgt een zitting bij de kinderrechter, die binnen 6 weken een beslissing neemt. In spoedgevallen kan de rechter sneller beslissen, soms binnen enkele dagen. Tijdens het onderzoek blijft het gezin vaak al onder begeleiding staan. De exacte duur hangt af van de complexiteit van de zaak en de werklast van de rechtbank.
**Kan een OTS ook voor een ongeboren kind worden aangevraagd?**
Ja, in uitzonderlijke gevallen kan een OTS al vóór de geboorte worden aangevraagd als er ernstige zorgen zijn over de veiligheid van het kind na de geboorte. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij verslaving van de moeder, ernstige psychische problemen of als eerdere kinderen uit huis zijn geplaatst. De rechter beslist dan over een voorlopige OTS die ingaat direct na de geboorte. De moeder en eventuele partner worden hierbij betrokken en gehoord.
### TL;DR
Een Ondertoezichtstelling (OTS) is een kinderbeschermingsmaatregel waarbij ouders het gezag behouden, maar een gezinsvoogd toezicht houdt en aanwijzingen geeft. De rechter spreekt een OTS uit als een kind ernstig in zijn ontwikkeling wordt bedreigd en vrijwillige hulp niet werkt. Het doel is om de situatie te verbeteren en zwaardere maatregelen te voorkomen. Een OTS duurt maximaal 12 maanden, maar kan worden verlengd.
### Key Takeaways
- Een OTS wordt alleen uitgesproken als een kind ernstig in zijn ontwikkeling wordt bedreigd en vrijwillige hulp niet (meer) werkt.
- Ouders behouden het ouderlijk gezag, maar moeten de aanwijzingen van de gezinsvoogd opvolgen.
- Een OTS duurt maximaal 12 maanden, maar kan worden verlengd als dit nodig is en eindigt uiterlijk als het kind 18 wordt.
- Tegen een OTS-besluit kan binnen 3 maanden hoger beroep worden ingesteld, maar de maatregel blijft tijdens de procedure van kracht.
- De gezinsvoogd heeft een belangrijke rol in het begeleiden van het gezin, het geven van aanwijzingen en het organiseren van passende hulpverlening.