Meineed is het opzettelijk afleggen van een valse verklaring onder ede. Het ondermijnt de waarheidsvinding in rechtszaken en wordt daarom zwaar bestraft.
Wat is meineed?
Meineed (artikel 207 Sr) is het opzettelijk een valse verklaring afleggen nadat je de eed of belofte hebt afgelegd. Dit kan zijn:
- Als getuige in een rechtszaak
- Als getuige bij de rechter-commissaris
- Bij een parlementaire enquête
- In een notariële akte (artikel 227 Sr)
Maximumstraf
Op meineed staat maximaal 6 jaar gevangenisstraf. In de praktijk worden lagere straffen opgelegd, afhankelijk van de ernst en gevolgen van de leugen.
Niet beëdigd?
Als je niet onder ede staat maar wel een valse verklaring aflegt, is dat geen meineed maar kan het wel strafbaar zijn als:
- Valsheid in geschrifte (bij schriftelijke verklaring)
- Belemmering van de rechtsgang (artikel 285a Sr)
Verschoningsrecht
Een getuige kan zich in bepaalde gevallen beroepen op het verschoningsrecht (bijvoorbeeld om zichzelf niet te belasten). Meineed plegen om jezelf te beschermen is echter geen rechtvaardiging.
Gevolgen voor de rechtszaak
Als meineed aan het licht komt, kan de rechtszaak waarin de valse verklaring is afgelegd worden herzien. De meinedige riskeert bovendien zelf vervolging.
Onderzoek naar meineed
De rechter kan ambtshalve aangifte doen van meineed. Het OM zal dan onderzoeken of de verklaring vals was en of de getuige dat wist.
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Wat is het verschil tussen meineed en een leugen zonder eed?**
Meineed is alleen strafbaar als je een valse verklaring aflegt onder ede of belofte, bijvoorbeeld als getuige in een rechtszaak. Een leugen zonder eed kan wel strafbaar zijn, maar valt onder andere wetten, zoals valsheid in geschrifte (bij een schriftelijke verklaring) of belemmering van de rechtsgang. Meineed wordt zwaarder bestraft (maximaal 6 jaar gevangenisstraf) omdat het de rechtsgang direct ondermijnt.
**Kan ik voor meineed vervolgd worden als ik per ongeluk iets verkeerd zeg?**
Nee, voor meineed is opzet vereist. Je moet willens en wetens een valse verklaring afleggen. Als je per ongeluk iets verkeerd zegt, bijvoorbeeld door een misverstand of geheugenfout, is dat geen meineed. Wel kan de rechter je verklaring dan als onbetrouwbaar beschouwen, wat gevolgen kan hebben voor de rechtszaak.
**Wat gebeurt er als ik meineed pleeg in een rechtszaak?**
Als meineed wordt bewezen, kun je maximaal 6 jaar gevangenisstraf krijgen. Daarnaast kan de rechtszaak waarin je de valse verklaring aflegde worden herzien. Ook loop je het risico op een schadeclaim van de benadeelde partij. Het Openbaar Ministerie (OM) start een onderzoek als er aanwijzingen zijn voor meineed.
**Mag ik liegen om mezelf te beschermen in een rechtszaak?**
Nee, liegen onder ede is altijd strafbaar, ook als je jezelf probeert te beschermen. Wel kun je je beroepen op het verschoningsrecht als je bijvoorbeeld een familielid niet wilt belasten. Dit recht geldt niet als je jezelf probeert vrij te pleiten door te liegen. In dat geval pleeg je alsnog meineed.
**Hoe wordt meineed onderzocht?**
De rechter kan ambtshalve (uit eigen beweging) aangifte doen van meineed. Het OM onderzoekt dan of de verklaring vals was en of je dat wist. Dit gebeurt vaak door getuigen te horen, bewijsmateriaal te verzamelen of deskundigen in te schakelen. Als er voldoende bewijs is, word je vervolgd.
**Wat is het verschil tussen meineed en valsheid in geschrifte?**
Meineed gaat over valse verklaringen onder ede, zoals in een rechtszaak. Valsheid in geschrifte (artikel 225 Sr) betreft het vervalsen of opmaken van een vals document, zoals een nepcontract of vervalste handtekening. Beide zijn strafbaar, maar meineed wordt vaak zwaarder bestraft omdat het de rechtsgang direct schaadt.
**Kan ik aangifte doen van meineed?**
Ja, je kunt aangifte doen bij de politie of het OM als je vermoedt dat iemand meineed heeft gepleegd. Het OM beslist vervolgens of er voldoende gronden zijn voor vervolging. In de praktijk doet de rechter vaak zelf aangifte als er aanwijzingen zijn voor meineed tijdens een rechtszaak.
### TL;DR
Meineed is het opzettelijk afleggen van een valse verklaring onder ede, zoals in een rechtszaak. Het is strafbaar met maximaal 6 jaar gevangenisstraf en kan leiden tot herziening van de rechtszaak. Opzet is vereist; per ongeluk liegen is geen meineed. Het verschoningsrecht biedt geen vrijbrief om te liegen.
### Key Takeaways
- Meineed is alleen strafbaar als je onder ede of belofte een valse verklaring aflegt, bijvoorbeeld als getuige in een rechtszaak.
- Opzet is vereist: je moet willens en wetens liegen. Een vergissing of geheugenfout is geen meineed.
- De maximumstraf voor meineed is 6 jaar gevangenisstraf, maar in de praktijk worden lagere straffen opgelegd.
- Als meineed wordt bewezen, kan de rechtszaak worden herzien en loop je risico op vervolging en schadeclaims.
- Je mag niet liegen onder ede, ook niet om jezelf te beschermen. Het verschoningsrecht biedt in sommige gevallen wel bescherming.