Fietsers zijn kwetsbare verkeersdeelnemers en genieten extra bescherming in het verkeersrecht. Bij een aanrijding door een auto heeft u als fietser een sterke positie voor schadevergoeding.
Bescherming fietsers in de wet
Artikel 185 Wegenverkeerswet biedt fietsers extra bescherming:
- De automobilist is in principe aansprakelijk bij een aanrijding met een fietser
- Alleen overmacht aan de zijde van de automobilist kan aansprakelijkheid wegnemen
- Overmacht wordt zelden aangenomen
50%-regel en 100%-regel
| Slachtoffer | Minimale vergoeding |
|---|
| Fietser 14 jaar of ouder | Minimaal 50% van de schade |
| Fietser jonger dan 14 jaar | 100% van de schade (tenzij opzet) |
Deze regel geldt ook als de fietser zelf schuld heeft aan het ongeval. Alleen bij opzet of aan opzet grenzende roekeloosheid vervalt de bescherming.
Eigen schuld fietser
Als de fietser medeschuld heeft, wordt de schadevergoeding boven de 50% verminderd. Voorbeelden van eigen schuld:
- Door rood licht rijden
- Geen voorrang verlenen
- Plotseling oversteken
- Rijden zonder verlichting
- Appen op de fiets
Aanrijding met andere fietser
Bij een aanrijding tussen twee fietsers geldt de extra bescherming niet. Dan gelden de normale regels van onrechtmatige daad en wordt gekeken wie schuld heeft.
E-bike en speed pedelec
Gewone e-bikes (ondersteuning tot 25 km/u) worden als fiets beschouwd. Speed pedelecs (tot 45 km/u) zijn bromfietsen en genieten niet dezelfde bescherming als fietsers.
Schadevergoeding
Als fietser kunt u dezelfde schadeposten claimen als bij andere ongevallen: medische kosten, inkomensverlies, huishoudelijke hulp, smartengeld, etc.
Wat als de automobilist doorrijdt?
U kunt een claim indienen bij het Waarborgfonds Motorverkeer. Doe altijd aangifte bij de politie en verzamel zo veel mogelijk informatie over de auto en bestuurder.
Moet ik een helm dragen als fietser?
In Nederland is een fietshelm niet verplicht. Het niet dragen van een helm kan wel leiden tot een eigen schuld-verweer bij hoofdletsel. Dit wordt per geval beoordeeld.
Wat als ik door een opening in mijn portier word geraakt?
Dit heet een 'dooring'. De automobilist die het portier opent zonder op fietsers te letten, is aansprakelijk. De 50%-regel geldt hierbij ook.
## Veelgestelde vragen
**Wat moet ik direct doen na een aanrijding als fietser?**
Bel direct 112 bij letsel en laat de politie het ongeval opnemen. Verzamel bewijsmateriaal: foto's van de schade, de locatie en kenteken van de auto. Noteer gegevens van getuigen en de bestuurder. Ga naar een arts, ook bij lichte klachten, voor een medisch rapport. Meld het ongeval bij je verzekering en overweeg juridisch advies in te winnen voor de schadeclaim.
**Hoe werkt de 50%-regel precies als ik zelf schuld heb aan het ongeval?**
Ook bij eigen schuld krijg je minimaal 50% van je schade vergoed. Alleen bij opzet of extreme roekeloosheid (zoals expres door rood rijden) vervalt deze bescherming. Bijvoorbeeld: als je zonder licht fietst en wordt aangereden, krijg je nog steeds minimaal de helft van je schade vergoed. De rechter bepaalt uiteindelijk de precieze verdeling van de aansprakelijkheid.
**Kan ik smartengeld claimen na een fietsongeluk?**
Ja, als fietser heb je recht op smartengeld bij letsel. Dit is een vergoeding voor pijn, verdriet en gederfde levensvreugde. De hoogte hangt af van de ernst van je verwondingen en de impact op je dagelijks leven. Houd een dagboek bij van je klachten en beperkingen. Een letselschadeadvocaat kan je helpen een realistisch bedrag te claimen bij de verzekeraar van de automobilist.
**Wat als de automobilist zegt dat ik plotseling voor zijn auto fietste?**
De automobilist moet altijd rekening houden met onverwacht gedrag van fietsers. Zelfs als je plotseling overstak, kan de rechter oordelen dat de bestuurder onvoldoende rekening hield met jouw kwetsbare positie. Verzamel getuigenverklaringen en eventuele camerabeelden. Een letselschadeadvocaat kan je helpen de aansprakelijkheid aan te vechten en je recht op schadevergoeding te verdedigen.
**Hoe lang duurt het voordat ik mijn schadevergoeding ontvang?**
De duur hangt af van de complexiteit van je zaak. Bij eenvoudige letselschadezaken duurt het vaak 6 tot 12 maanden. Bij ernstig letsel of betwiste aansprakelijkheid kan het jaren duren. De verzekeraar moet eerst je medische situatie stabiliseren en alle schadeposten berekenen. Een letselschadeadvocaat kan het proces versnellen door tijdig alle benodigde documenten aan te leveren.
**Geldt de extra bescherming ook als ik op een e-bike of speed pedelec reed?**
Voor gewone e-bikes (tot 25 km/u) geldt dezelfde bescherming als voor gewone fietsen. Bij een speed pedelec (tot 45 km/u) ben je juridisch gezien een bromfietser en gelden de normale aansprakelijkheidsregels. Je hebt dan niet automatisch recht op de 50%- of 100%-regel. Controleer je type e-bike en meld dit bij je letselschadeclaim.
**Wat als de automobilist geen verzekering heeft?**
Als de automobilist onverzekerd is, kun je een claim indienen bij het Waarborgfonds Motorverkeer. Dit fonds vergoedt letselschade en materiële schade als de aansprakelijke partij niet verzekerd is of onbekend (bijvoorbeeld bij doorrijden). Doe altijd aangifte bij de politie en verzamel zoveel mogelijk bewijs. Het Waarborgfonds vergoedt meestal dezelfde schadeposten als een reguliere verzekeraar.
### TL;DR
Fietsers genieten extra wettelijke bescherming bij aanrijdingen met auto's: automobilisten zijn in principe aansprakelijk en fietsers krijgen minimaal 50% van hun schade vergoed, zelfs bij eigen schuld. Alleen bij opzet of extreme roekeloosheid vervalt deze bescherming. Verzamel altijd bewijs en meld het ongeval bij politie en verzekering voor een soepele schadeafhandeling.
### Key Takeaways
- Automobilisten zijn in principe aansprakelijk bij aanrijdingen met fietsers (Artikel 185 Wegenverkeerswet)
- Fietsers krijgen minimaal 50% van hun schade vergoed, zelfs bij eigen schuld (100% voor kinderen onder 14 jaar)
- Verzamel altijd bewijs (foto's, getuigen, politierapport) en laat medische klachten vastleggen
- E-bikes tot 25 km/u vallen onder dezelfde bescherming als gewone fietsen, speed pedelecs niet
- Bij onverzekerde automobilisten of doorrijden kun je terecht bij het Waarborgfonds Motorverkeer