Terug naar Encyclopedie
Algemeen Bestuursrecht

Last onder dwangsom

Een last onder dwangsom dwingt je een overtreding te beëindigen op straffe van een geldbedrag. Lees hoe dit werkt.

5 min leestijd

Een last onder dwangsom is een herstelsanctie waarbij je een overtreding moet beëindigen. Doe je dat niet, dan moet je een dwangsom betalen.

Wat is een last onder dwangsom?

Een last onder dwangsom is een besluit waarbij:

  • Je de opdracht krijgt om een overtreding te beëindigen (de 'last')
  • Je een termijn krijgt om dit te doen (de 'begunstigingstermijn')
  • Je een geldbedrag moet betalen als je niet tijdig voldoet (de 'dwangsom')

Wanneer last onder dwangsom?

Het [bestuursorgaan](https://rechtshulpdelft.nl/encyclopedie/bestuursorgaan-identificeren) kan een last onder dwangsom opleggen bij:

  • Bouwen zonder vergunning
  • Illegaal gebruik van een pand
  • Milieuovertredingen
  • Overtreding van de APV
  • Overtredingen waarvoor herstel mogelijk is

Inhoud van het besluit

OnderdeelToelichting
De lastWat je moet doen of nalaten
BegunstigingstermijnHoeveel tijd je krijgt
DwangsomhoogteBedrag per overtreding of per tijdseenheid
MaximumMaximumbedrag dat je kunt verbeuren

Bezwaar maken

Je kunt bezwaar maken tegen een last onder dwangsom. Let op:

  • Bezwaar schorst de last niet automatisch
  • Vraag eventueel een voorlopige voorziening
  • De begunstigingstermijn loopt door tenzij de rechter schorst

Verbeuren en invordering

Als je niet aan de last voldoet, verbeur je de dwangsom. Het bestuursorgaan kan deze dan invorderen. Tegen het invorderingsbesluit kun je apart bezwaar maken.

Veelgestelde vragen

Kan de dwangsom oneindig oplopen?

Nee, er geldt altijd een maximum. Heb je dat bereikt, dan moet het bestuursorgaan een nieuwe last opleggen.

Wat als ik de overtreding beëindig na de termijn?

Dan verbeur je de dwangsom over de periode dat je te laat was. Beëindiging stopt wel verdere verbeurte.

Kan ik kwijtschelding vragen?

Je kunt een verzoek indienen om af te zien van invordering. Dit wordt alleen in uitzonderlijke gevallen gehonoreerd.

## Veelgestelde vragen **Hoe lang duurt de begunstigingstermijn meestal?** De begunstigingstermijn verschilt per situatie, maar is vaak tussen de 4 en 12 weken. Het bestuursorgaan bepaalt deze termijn op basis van de complexiteit van de overtreding en de tijd die nodig is om deze te herstellen. Check altijd het besluit voor de exacte termijn, want deze is bindend. Vraag bij twijfel om verlenging voordat de termijn verstrijkt. **Wat gebeurt er als ik de dwangsom niet betaal?** Als je de verbeurde dwangsom niet betaalt, kan het bestuursorgaan deze invorderen via een deurwaarder. Dit kan leiden tot beslag op je inkomen of bezittingen. Tegen het invorderingsbesluit kun je bezwaar maken, maar dit schorst de invordering niet automatisch. Betaal tijdig of vraag om uitstel van betaling om problemen te voorkomen. **Kan ik de last onder dwangsom aanvechten als ik het niet eens ben met de overtreding?** Ja, je kunt bezwaar maken tegen de last onder dwangsom binnen zes weken na de bekendmaking. Doe dit schriftelijk bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen. Leg duidelijk uit waarom je het niet eens bent met de overtreding of de hoogte van de dwangsom. Overweeg juridisch advies als de zaak complex is. **Wat is het verschil tussen een last onder dwangsom en een boete?** Een last onder dwangsom dwingt je om een overtreding te herstellen, terwijl een boete een straf is voor het plegen van een overtreding. Bij een dwangsom betaal je alleen als je niet voldoet aan de last. Een boete moet je altijd betalen, ongeacht of je de overtreding herstelt. Beide kunnen naast elkaar worden opgelegd. **Mag het bestuursorgaan zomaar een dwangsom opleggen?** Nee, het bestuursorgaan moet zich houden aan wettelijke regels, zoals de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De dwangsom moet proportioneel zijn en er moet een redelijke begunstigingstermijn worden gegeven. Het besluit moet duidelijk motiveren waarom de dwangsom wordt opgelegd. Twijfel je aan de rechtmatigheid? Raadpleeg een jurist. **Kan ik uitstel krijgen voor de begunstigingstermijn?** Ja, je kunt een verzoek indienen om de begunstigingstermijn te verlengen. Dit moet je doen vóórdat de termijn afloopt. Leg uit waarom je meer tijd nodig hebt, bijvoorbeeld door onvoorziene omstandigheden. Het bestuursorgaan beslist hierover en is niet verplicht om je verzoek te honoreren. Reageer tijdig om problemen te voorkomen. **Wat als ik de overtreding niet kan herstellen binnen de termijn?** Neem direct contact op met het bestuursorgaan als je denkt dat je de termijn niet haalt. Leg uit waarom herstel niet lukt en vraag om een realistischere termijn of alternatieve oplossingen. Wacht niet tot het laatste moment, want dan loop je het risico op verbeuring van de dwangsom. Soms is gedeeltelijk herstel al voldoende om verdere sancties te voorkomen. ### TL;DR Een last onder dwangsom is een herstelsanctie waarbij je een overtreding moet beëindigen binnen een bepaalde termijn, anders betaal je een dwangsom. Je kunt bezwaar maken, maar dit schorst de last niet automatisch. De dwangsom heeft een maximumbedrag en kan worden ingevorderd als je niet betaalt. ### Key Takeaways - Een last onder dwangsom dwingt je om een overtreding te herstellen binnen een vastgestelde termijn, anders betaal je een dwangsom. - Je kunt bezwaar maken tegen de last, maar dit schorst de verplichting niet automatisch – vraag eventueel een voorlopige voorziening aan. - De dwangsom heeft een maximumbedrag en stopt met oplopen zodra je de overtreding herstelt, zelfs na de termijn. - Betaal je de dwangsom niet, dan kan het bestuursorgaan deze invorderen via een deurwaarder. - Vraag tijdig om uitstel of kwijtschelding als je de termijn of betaling niet kunt nakomen.