Bij bestuursdwang beëindigt de overheid zelf een overtreding en verhaalt de kosten op jou. Dit is een verdergaande maatregel dan de dwangsom.
Wat is bestuursdwang?
Bestuursdwang houdt in dat het [bestuursorgaan](https://rechtshulpdelft.nl/encyclopedie/bestuursorgaan-identificeren) zelf ingrijpt om een overtreding te beëindigen. Bijvoorbeeld:
- Afbreken van een illegaal bouwwerk
- Leegmaken van een pand
- Verwijderen van een illegale opslag
- Sluiten van een bedrijf
Procedure
- Voornemen/waarschuwing van het bestuursorgaan
- Gelegenheid tot zienswijze
- Besluit tot last onder bestuursdwang
- Begunstigingstermijn om zelf de overtreding te beëindigen
- Uitvoering bestuursdwang als je niet voldoet
- Kostenverhaal op jou
Verschil met dwangsom
| Bestuursdwang | Dwangsom |
|---|
| Overheid voert zelf uit | Overtreder moet zelf handelen |
| Kosten worden verhaald | Vaste dwangsom per overtreding |
| Direct resultaat | Prikkel tot eigen actie |
| Ingrijpender | Minder ingrijpend |
Kostenverhaal
De kosten van bestuursdwang worden op jou verhaald:
- Alle kosten die redelijkerwijs zijn gemaakt
- Inclusief voorbereidings- en uitvoeringskosten
- Kostenbesluit is apart besluit waartegen bezwaar kan
Veelgestelde vragen
Kan de overheid zomaar mijn spullen afvoeren?
Alleen na een rechtmatig besluit en na verstrijken van de begunstigingstermijn. Je krijgt altijd eerst de kans om zelf te handelen.
Wat als ik de kosten niet kan betalen?
De overheid kan de kosten invorderen als een geldschuld. Je kunt een betalingsregeling proberen te treffen.
Kan ik mijn spullen terugkrijgen?
Meestal worden spullen opgeslagen. Je kunt ze ophalen tegen betaling van de opslagkosten.
## Veelgestelde vragen
**Hoe lang heb ik de tijd om zelf de overtreding te herstellen nadat ik een last onder bestuursdwang heb ontvangen?**
De begunstigingstermijn (de tijd om zelf actie te ondernemen) wordt door het bestuursorgaan vastgesteld en staat in het besluit. Deze termijn is meestal redelijk en afgestemd op de aard van de overtreding, bijvoorbeeld 14 dagen voor eenvoudige zaken of enkele weken voor complexere situaties. Het is belangrijk om binnen deze termijn te handelen, anders voert de overheid de maatregel zelf uit en worden de kosten op jou verhaald.
**Wat kan ik doen als ik het niet eens ben met het besluit tot bestuursdwang?**
Je kunt bezwaar maken tegen het besluit bij het bestuursorgaan dat het heeft genomen. Dit moet binnen zes weken na de bekendmaking van het besluit gebeuren. Daarnaast kun je, als het bezwaar wordt afgewezen, in beroep gaan bij de rechtbank. Het is verstandig om juridisch advies in te winnen, bijvoorbeeld bij een advocaat of rechtsbijstandsverzekeraar, om je kansen te vergroten.
**Wat gebeurt er als ik weiger mee te werken aan de uitvoering van bestuursdwang?**
Als je niet meewerkt, kan de overheid de maatregel desnoods met hulp van de politie of andere instanties uitvoeren. Weigering kan leiden tot extra kosten, bijvoorbeeld voor het inschakelen van beveiliging of het forceren van toegang. Daarnaast kun je mogelijk een strafbaar feit plegen, zoals obstructie van een ambtenaar in functie, wat juridische gevolgen kan hebben.
**Kunnen de kosten van bestuursdwang ook op iemand anders verhaald worden, bijvoorbeeld een huurder of vorige eigenaar?**
De kosten worden in principe verhaald op degene die op het moment van de overtreding verantwoordelijk was, meestal de eigenaar of gebruiker van het pand of perceel. Als de overtreding is ontstaan onder een vorige eigenaar of huurder, kan het lastig zijn om de kosten op hen te verhalen, tenzij dit expliciet in een overeenkomst is vastgelegd. Het is belangrijk om dit tijdig te bespreken met het bestuursorgaan.
**Wat zijn de gevolgen als ik de kosten van bestuursdwang niet betaal?**
Als je de kosten niet betaalt, kan de overheid deze invorderen via een deurwaarder. Dit kan leiden tot beslaglegging op je inkomen, bankrekening of bezittingen. Daarnaast kunnen er extra kosten in rekening worden gebracht, zoals incassokosten. In extreme gevallen kan dit zelfs leiden tot een gerechtelijk vonnis of faillissement. Het is daarom verstandig om tijdig contact op te nemen met het bestuursorgaan om een betalingsregeling te treffen.
**Kan ik een schadevergoeding eisen als de overheid bij de uitvoering van bestuursdwang schade aan mijn eigendommen veroorzaakt?**
Ja, als de overheid bij de uitvoering van bestuursdwang onnodige of onredelijke schade aan je eigendommen veroorzaakt, kun je een verzoek tot schadevergoeding indienen. Dit moet je doen bij het bestuursorgaan dat de maatregel heeft uitgevoerd. Het is belangrijk om de schade goed te documenteren, bijvoorbeeld met foto’s en getuigenverklaringen, om je claim te onderbouwen.
**Is bestuursdwang altijd de eerste stap, of kan de overheid ook direct overgaan tot uitvoering?**
Bestuursdwang is meestal niet de eerste stap. De overheid zal eerst proberen om je te waarschuwen en de gelegenheid geven om de overtreding zelf te herstellen, bijvoorbeeld via een waarschuwing of een last onder dwangsom. Pas als deze maatregelen niet werken of als de situatie acuut gevaarlijk is, zal de overheid overgaan tot bestuursdwang.
### TL;DR
Bestuursdwang is een ingrijpende maatregel waarbij de overheid zelf een overtreding beëindigt en de kosten op jou verhaalt. Je krijgt eerst de kans om zelf actie te ondernemen, maar als je niet voldoet, grijpt de overheid in. Tegen het besluit en de kosten kun je bezwaar maken, maar het is belangrijk om tijdig te handelen om extra kosten en juridische gevolgen te voorkomen.
### Key Takeaways
- Bestuursdwang betekent dat de overheid zelf ingrijpt om een overtreding te beëindigen, bijvoorbeeld door een illegaal bouwwerk af te breken.
- Je krijgt eerst een waarschuwing en een begunstigingstermijn om zelf de overtreding te herstellen voordat de overheid ingrijpt.
- De kosten van bestuursdwang worden op jou verhaald en kunnen hoog oplopen, inclusief voorbereidings- en uitvoeringskosten.
- Tegen het besluit tot bestuursdwang en het kostenbesluit kun je bezwaar maken binnen zes weken.
- Weigering om mee te werken kan leiden tot extra kosten en mogelijk strafrechtelijke gevolgen.