Jeugdzorg omvat alle vormen van hulp en ondersteuning voor kinderen en gezinnen. Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdhulp via de Jeugdwet.
Wat valt onder jeugdhulp?
- Opvoedondersteuning en gezinsbegeleiding
- Psychische hulp voor kinderen (jeugd-ggz)
- Begeleiding bij gedragsproblemen
- Hulp bij een verstandelijke beperking
- Pleegzorg en residentiële opvang
- Jeugdbescherming en jeugdreclassering
Toegang tot jeugdhulp
| Via | Toelichting |
|---|
| Gemeente/wijkteam | Eerste aanspreekpunt voor hulpvragen |
| Huisarts | Kan doorverwijzen naar specialistische hulp |
| School | Zorgcoördinator kan verwijzen |
| Veilig Thuis | Bij zorgen over veiligheid |
| Kinderrechter | Bij gedwongen hulp (OTS, uithuisplaatsing) |
Vrijwillige vs. gedwongen hulp
De meeste jeugdhulp is vrijwillig. Alleen bij ernstige zorgen over de veiligheid kan de rechter gedwongen hulp opleggen via een OTS of uithuisplaatsing.
Gecertificeerde instellingen
Gecertificeerde instellingen (GI's) voeren kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering uit. Zij hebben speciale bevoegdheden en staan onder toezicht van de Inspectie.
Kosten
Jeugdhulp via de gemeente is gratis voor ouders. De gemeente betaalt de kosten. Er is geen eigen bijdrage voor jeugdhulp.
Klachten over jeugdzorg
Bij klachten over jeugdzorg kunt u terecht bij:
- De klachtencommissie van de instelling
- Het AKJ (Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg)
- De gemeentelijke ombudsman
- De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
Kan ik zelf kiezen welke hulpverlener ik krijg?
U kunt uw voorkeur aangeven, maar de gemeente bepaalt welke hulp wordt ingekocht. Bij specialistische hulp via de huisarts heeft u meer keuzevrijheid. Bij gedwongen hulp heeft u minder keuze.
Hoe lang duurt jeugdhulp?
De duur verschilt per situatie. Sommige hulp is kortdurend (enkele maanden), andere hulp kan jaren duren. Periodiek wordt geëvalueerd of de hulp nog nodig is.
Kan jeugdhulp worden geweigerd?
Vrijwillige jeugdhulp kunt u weigeren. Als er ernstige zorgen zijn over de veiligheid van uw kind, kan de rechter echter gedwongen hulp opleggen via een kinderbeschermingsmaatregel.
## Veelgestelde vragen
**Hoe vraag ik jeugdhulp aan voor mijn kind?**
Neem eerst contact op met het wijkteam van uw gemeente of uw huisarts. Zij beoordelen de hulpvraag en kunnen doorverwijzen naar passende jeugdhulp. Bij acute zorgen over de veiligheid van uw kind kunt u direct contact opnemen met Veilig Thuis (0800-2000). De gemeente bekijkt vervolgens welke hulp nodig is en regelt deze voor u. Het is belangrijk om duidelijk uw zorgen en wensen te delen.
**Wat is het verschil tussen vrijwillige en gedwongen jeugdhulp?**
Vrijwillige jeugdhulp krijgt u in overleg met de gemeente of hulpverlener, zonder tussenkomst van de rechter. U kunt deze hulp weigeren. Gedwongen hulp wordt opgelegd door de kinderrechter als er ernstige zorgen zijn over de veiligheid van uw kind, bijvoorbeeld bij een Ondertoezichtstelling (OTS) of uithuisplaatsing. Bij gedwongen hulp heeft u minder zeggenschap en moet u meewerken aan de opgelegde maatregelen.
**Moet ik betalen voor jeugdhulp?**
Nee, jeugdhulp via de gemeente is gratis voor ouders en kinderen. De gemeente betaalt de kosten van de hulpverlening. Er geldt geen eigen bijdrage voor jeugdhulp, ook niet voor specialistische zorg zoals jeugd-ggz of pleegzorg. Wel kunnen er kosten zijn voor bijvoorbeeld logeeropvang of activiteiten buiten de reguliere hulp, maar hierover wordt van tevoren duidelijkheid gegeven.
**Wat kan ik doen als ik het niet eens ben met een beslissing over de jeugdhulp?**
U kunt bezwaar maken tegen een beslissing van de gemeente of hulpverlener. Doe dit eerst schriftelijk bij de instantie die de beslissing heeft genomen. Als u er samen niet uitkomt, kunt u terecht bij de klachtencommissie van de instelling, het AKJ (Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg) of de gemeentelijke ombudsman. Bij gedwongen hulp kunt u in beroep gaan bij de kinderrechter.
**Hoe lang duurt het voordat mijn kind jeugdhulp krijgt?**
De wachttijd verschilt per gemeente en type hulp. Voor lichte opvoedondersteuning kan de hulp snel starten, soms binnen enkele weken. Voor specialistische hulp zoals jeugd-ggz of pleegzorg kunnen de wachttijden langer zijn, soms maanden. Vraag bij uw gemeente of hulpverlener naar de actuele wachttijden. Bij acute situaties wordt altijd prioriteit gegeven en kan de hulp sneller starten.
**Kan ik zelf kiezen welke hulpverlener mijn kind helpt?**
U kunt uw voorkeur voor een bepaalde hulpverlener of instelling aangeven, maar de gemeente bepaalt uiteindelijk welke hulp wordt ingekocht. Bij specialistische hulp via de huisarts (zoals jeugd-ggz) heeft u meer keuzevrijheid. Bij gedwongen hulp, zoals een OTS, heeft u minder invloed op de keuze van de hulpverlener. Bespreek uw wensen altijd met het wijkteam of de verwijzer.
**Wat gebeurt er als ik weiger mee te werken aan jeugdhulp?**
Bij vrijwillige jeugdhulp kunt u weigeren mee te werken. De hulp stopt dan meestal. Als er echter ernstige zorgen zijn over de veiligheid van uw kind, kan de gemeente of Veilig Thuis een melding doen bij de Raad voor de Kinderbescherming. Deze kan de kinderrechter vragen om gedwongen hulp op te leggen, zoals een Ondertoezichtstelling (OTS). Dan bent u verplicht mee te werken.
### TL;DR
Jeugdhulp omvat alle ondersteuning voor kinderen en gezinnen, geregeld via de gemeente sinds 2015. De hulp is meestal vrijwillig en gratis, maar bij ernstige zorgen kan de rechter gedwongen hulp opleggen. Ouders kunnen klachten indienen als ze het niet eens zijn met beslissingen, en hebben beperkte keuzevrijheid in hulpverleners.
### Key Takeaways
- Gemeenten zijn verantwoordelijk voor jeugdhulp en bieden deze gratis aan ouders en kinderen.
- Jeugdhulp kan vrijwillig of gedwongen zijn, afhankelijk van de ernst van de situatie.
- Bij klachten over jeugdhulp kunt u terecht bij verschillende instanties, zoals de klachtencommissie of de ombudsman.
- De duur en wachttijd van jeugdhulp verschillen per situatie en type hulp.
- Ouders hebben beperkte keuzevrijheid in hulpverleners, vooral bij gedwongen hulp.