Een internationale echtscheiding speelt wanneer partners verschillende nationaliteiten hebben of in verschillende landen wonen. Dit leidt tot complexe vragen over welke rechter bevoegd is en welk recht van toepassing is.
Wanneer is een scheiding internationaal?
Een scheiding heeft internationale aspecten wanneer:
- Partners verschillende nationaliteiten hebben
- Partners in verschillende landen wonen
- Het huwelijk in het buitenland is gesloten
- Vermogensbestanddelen zich in het buitenland bevinden
Welke rechter is bevoegd?
In de EU geldt de Brussel IIter-verordening. De Nederlandse rechter is onder meer bevoegd als:
| Grond | Uitleg |
|---|
| Gewone verblijfplaats | Beide partners wonen in Nederland |
| Laatste gezamenlijke verblijfplaats | Eén partner woont er nog |
| Verblijfplaats verweerder | De gedaagde partner woont in Nederland |
| Gemeenschappelijk verzoek | Eén partner woont in Nederland |
| Nationaliteit | Beide partners zijn Nederlands |
Welk recht is van toepassing?
De Nederlandse rechter past niet automatisch Nederlands recht toe. Dit hangt af van:
- De gewone verblijfplaats van de partners
- De gemeenschappelijke nationaliteit
- De nauwste verbondenheid
- Een eventuele rechtskeuze
Erkenning buitenlandse scheiding
Een in het buitenland uitgesproken echtscheiding moet in Nederland worden erkend om hier rechtsgeldig te zijn. Voor EU-landen gaat dit automatisch. Voor andere landen gelden aanvullende eisen.
Bijzondere aandachtspunten
- Kinderen: Het Haags Kinderbeschermingsverdrag bepaalt het toepasselijke recht
- Alimentatie: Aparte EU-verordening voor alimentatiezaken
- Vermogen: Huwelijksvermogensregime kan door ander land worden beheerst
Kan ik kiezen waar ik ga scheiden?
Soms zijn meerdere rechters bevoegd (forumkeuze). De eerste die wordt aangezocht, is exclusief bevoegd. Strategisch kan het voordelig zijn om in een bepaald land te scheiden vanwege gunstigere alimentatieregels of vermogensverdeling.
Wat als mijn partner in het buitenland woont?
De rechtbank kan uw partner in het buitenland oproepen. De termijnen zijn dan langer. Als uw partner niet reageert, kan de rechter verstek verlenen en toch uitspraak doen.
Wordt mijn buitenlandse scheiding in Nederland erkend?
EU-scheidingen worden automatisch erkend. Scheidingen uit andere landen moeten worden ingeschreven bij de gemeente. Dit kan worden geweigerd als de procedure oneerlijk was of de scheiding in strijd is met de openbare orde.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik of mijn scheiding internationaal is?**
Uw scheiding is internationaal als u of uw partner een andere nationaliteit heeft, in verschillende landen woont, in het buitenland bent getrouwd of als er vermogen in het buitenland is. Ook als één van u in Nederland woont en de ander in het buitenland, is er sprake van een internationale scheiding. Dit betekent dat u te maken krijgt met complexe regels over welke rechter bevoegd is en welk recht van toepassing is.
**Kan ik kiezen in welk land ik ga scheiden?**
Ja, soms kunt u kiezen tussen verschillende landen als meerdere rechters bevoegd zijn (forumkeuze). Het land waar u als eerste de scheiding aanvraagt, wordt exclusief bevoegd. Dit kan strategisch belangrijk zijn, bijvoorbeeld als een land gunstigere alimentatieregels of vermogensverdeling heeft. Laat u goed adviseren door een gespecialiseerde advocaat om de beste keuze te maken.
**Wat als mijn partner in het buitenland woont en niet meewerkt?**
De Nederlandse rechter kan uw partner in het buitenland oproepen, maar de termijnen zijn dan langer. Reageert uw partner niet, dan kan de rechter verstek verlenen en toch uitspraak doen. Dit betekent dat de scheiding door kan gaan zonder medewerking van uw partner. Zorg wel voor een goede procesvertegenwoordiging om vertraging te voorkomen.
**Wordt mijn buitenlandse scheiding automatisch in Nederland erkend?**
Scheidingen uit EU-landen worden automatisch erkend in Nederland. Voor scheidingen uit niet-EU-landen moet u de scheiding laten inschrijven bij de gemeente. Dit kan geweigerd worden als de procedure oneerlijk was of als de scheiding in strijd is met de Nederlandse openbare orde. Controleer altijd of uw buitenlandse scheiding rechtsgeldig is in Nederland.
**Welk recht wordt toegepast als we in verschillende landen wonen?**
De Nederlandse rechter past niet automatisch Nederlands recht toe. Het toepasselijke recht hangt af van uw gewone verblijfplaats, gemeenschappelijke nationaliteit, de nauwste verbondenheid met een land of een eventuele rechtskeuze. Bijvoorbeeld: als u beiden de Nederlandse nationaliteit heeft, kan Nederlands recht worden toegepast, zelfs als u in het buitenland woont.
**Hoe zit het met alimentatie en vermogen bij een internationale scheiding?**
Voor alimentatie geldt een aparte EU-verordening die bepaalt welk recht van toepassing is. Voor vermogen kan het huwelijksvermogensregime door een ander land worden beheerst, afhankelijk van waar u woont of getrouwd bent. Dit kan grote gevolgen hebben voor de verdeling. Laat u hierover goed informeren door een advocaat met expertise in internationaal familierecht.
**Wat moet ik doen als ik een buitenlandse scheidingsuitspraak in Nederland wil laten erkennen?**
Voor EU-scheidingen is geen aparte erkenning nodig. Voor niet-EU-scheidingen moet u de uitspraak laten inschrijven bij de gemeente waar u woont of waar u staat ingeschreven. U heeft hiervoor een gewaarmerkte kopie van de scheidingsuitspraak en een vertaling nodig. De gemeente controleert of de scheiding niet in strijd is met de Nederlandse openbare orde.
### TL;DR
Een internationale echtscheiding brengt complexe vraagstukken met zich mee over bevoegde rechters en toepasselijk recht. EU-regels maken het proces overzichtelijker, maar buiten de EU zijn er extra stappen nodig voor erkenning. Strategische keuzes over waar u scheidt, kunnen grote gevolgen hebben voor alimentatie en vermogensverdeling.
### Key Takeaways
- Een scheiding is internationaal als partners verschillende nationaliteiten hebben, in verschillende landen wonen of buitenlands vermogen hebben.
- De Nederlandse rechter is bevoegd als u of uw partner in Nederland woont of als u beiden de Nederlandse nationaliteit heeft.
- Het toepasselijke recht hangt af van verblijfplaats, nationaliteit of een eventuele rechtskeuze, niet automatisch Nederlands recht.
- Buitenlandse scheidingen uit EU-landen worden automatisch erkend; voor andere landen moet u de scheiding laten inschrijven bij de gemeente.
- Strategische keuzes over waar u scheidt kunnen grote gevolgen hebben voor alimentatie, vermogensverdeling en de duur van de procedure.