Als ongehuwde vader heeft u niet automatisch gezag over uw kind. Sinds 2023 krijgt u bij erkenning wel automatisch gezag, maar voor oudere erkenningen moet u gezag apart aanvragen.
Automatisch gezag sinds 2023
Sinds 1 januari 2023 krijgt een vader die zijn kind erkent automatisch gezamenlijk gezag met de moeder. Dit geldt voor erkenningen vanaf die datum.
Gezag aanvragen (voor 2023)
Vaders die hun kind vóór 2023 hebben erkend, moeten gezag apart aanvragen:
Gezamenlijk verzoek (met toestemming moeder)
- Vul het formulier 'Verzoek gezamenlijk gezag' in
- Beide ouders ondertekenen
- Stuur naar de rechtbank
- Geen zitting nodig, aantekening in gezagsregister
Eenzijdig verzoek (zonder toestemming moeder)
- Verzoekschrift via advocaat indienen
- Motiveren waarom gezag in belang van kind is
- Rechtbank beoordeelt het verzoek
- Moeder kan verweer voeren
- Rechter beslist
Voorwaarden eenzijdig verzoek
De rechter wijst gezag toe als:
- De vader een band heeft met het kind
- Gezag in het belang van het kind is
- Er geen onaanvaardbaar risico is voor het kind
Gezagsregister
Het gezag wordt aangetekend in het gezagsregister van de rechtbank. Dit is openbaar en kan worden geraadpleegd via rechtspraak.nl.
| Situatie | Gezag vader |
|---|
| Getrouwd bij geboorte | Automatisch |
| Geregistreerd partnerschap | Automatisch |
| Erkenning na 1-1-2023 | Automatisch bij erkenning |
| Erkenning vóór 1-1-2023 | Aanvragen bij rechtbank |
Kost het geld om gezag aan te vragen?
Een gezamenlijk verzoek is gratis. Bij een eenzijdig verzoek (via advocaat) betaalt u griffierecht en advocaatkosten. Bij een laag inkomen komt u mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand.
Kan de moeder gezag weigeren?
Als moeder weigert mee te werken aan gezamenlijk gezag, kan de vader een eenzijdig verzoek indienen. De rechter beoordeelt dan of gezag in het belang van het kind is. Weigering van de moeder is op zichzelf geen reden om gezag niet toe te kennen.
Hoe lang duurt de procedure?
Een gezamenlijk verzoek wordt binnen enkele weken verwerkt. Een eenzijdig verzoek duurt langer, gemiddeld 3-6 maanden, afhankelijk van of de Raad voor de Kinderbescherming wordt ingeschakeld.
## Veelgestelde vragen
**Hoe vraag ik gezag aan als de moeder akkoord gaat?**
Vul samen met de moeder het formulier 'Verzoek gezamenlijk gezag' in en onderteken het beiden. Stuur het formulier naar de rechtbank in uw regio. Er is geen zitting nodig; de rechtbank verwerkt het verzoek binnen enkele weken en noteert het in het gezagsregister. Dit is gratis en de snelste manier om gezag te krijgen als beide ouders meewerken.
**Wat als de moeder weigert mee te werken aan gezamenlijk gezag?**
U kunt een eenzijdig verzoek indienen via een advocaat. Hierbij moet u motiveren waarom gezag in het belang van het kind is, bijvoorbeeld door aan te tonen dat u een band heeft met het kind. De rechter beslist na een procedure die gemiddeld 3-6 maanden duurt. De moeder kan verweer voeren, maar weigering alleen is geen reden om het verzoek af te wijzen.
**Hoeveel kost het om gezag aan te vragen?**
Een gezamenlijk verzoek met toestemming van de moeder is gratis. Bij een eenzijdig verzoek betaalt u griffierecht (ongeveer €100-€300) en advocaatkosten (variërend per zaak). Bij een laag inkomen komt u mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand (toevoeging), waardoor de kosten lager uitvallen.
**Hoe lang duurt het voordat ik gezag heb?**
Een gezamenlijk verzoek wordt meestal binnen enkele weken verwerkt. Een eenzijdig verzoek duurt langer, gemiddeld 3-6 maanden, afhankelijk van de complexiteit van de zaak en of de Raad voor de Kinderbescherming wordt ingeschakeld. De rechtbank informeert u over de voortgang.
**Krijg ik automatisch gezag als ik mijn kind vóór 2023 heb erkend?**
Nee, alleen erkenningen na 1 januari 2023 geven automatisch gezag. Voor erkenningen vóór 2023 moet u gezag apart aanvragen bij de rechtbank, zelfs als u al erkend bent. Dit kan via een gezamenlijk verzoek (met toestemming moeder) of een eenzijdig verzoek (zonder toestemming).
**Wat zijn de voorwaarden voor een eenzijdig verzoek?**
De rechter kent gezag toe als u aantoont dat u een band heeft met het kind, gezag in het belang van het kind is en er geen onaanvaardbaar risico is (bijv. mishandeling of verwaarlozing). U moet dit motiveren in het verzoekschrift, vaak met bewijs zoals foto's, getuigenverklaringen of schoolrapporten waaruit uw betrokkenheid blijkt.
**Hoe controleer ik of mijn gezag is geregistreerd?**
Het gezag wordt aangetekend in het gezagsregister van de rechtbank. U kunt dit register raadplegen via [rechtspraak.nl](https://www.rechtspraak.nl). Zoek op de naam van het kind of uw eigen naam. Het kan enkele weken duren voordat de registratie zichtbaar is na afhandeling van uw verzoek.
### TL;DR
Sinds 2023 krijgt een vader automatisch gezag bij erkenning, maar voor oudere erkenningen moet dit apart aangevraagd worden. Met toestemming van de moeder gaat dit snel en gratis, zonder toestemming duurt het langer en zijn er kosten aan verbonden. De rechter beslist altijd in het belang van het kind.
### Key Takeaways
- Vaders die hun kind na 1 januari 2023 erkennen, krijgen automatisch gezamenlijk gezag met de moeder.
- Voor erkenningen vóór 2023 moet gezag apart aangevraagd worden via de rechtbank, met of zonder toestemming van de moeder.
- Een gezamenlijk verzoek is gratis en wordt binnen enkele weken verwerkt; een eenzijdig verzoek duurt 3-6 maanden en kost geld.
- De rechter wijst gezag alleen toe als dit in het belang van het kind is en er geen risico's zijn.
- Het gezag wordt geregistreerd in het gezagsregister en is openbaar in te zien via rechtspraak.nl.