Een geregistreerd partnerschap is juridisch bijna gelijk aan een huwelijk. Je registreert bij de gemeente en hebt dezelfde rechten en plichten als gehuwden.
Wat is geregistreerd partnerschap?
Geregistreerd partnerschap is een officiële verbintenis tussen twee personen, ingevoerd in 1998. De juridische gevolgen zijn vrijwel gelijk aan het huwelijk.
Verschil met huwelijk
| Aspect | Huwelijk | Geregistreerd partnerschap |
|---|
| Ceremonievereiste | Ja, met jawoord | Nee, alleen handtekening |
| Vermogensrecht | Gelijk | Gelijk |
| Kinderen | Automatisch gezag | Automatisch gezag (sinds 2002) |
| Beëindiging | Altijd via rechter | Zonder rechter mogelijk (zonder kinderen) |
| Internationale erkenning | Breed erkend | Minder breed erkend |
Voorwaarden
De voorwaarden zijn gelijk aan die voor het huwelijk:
- Minimaal 18 jaar
- Niet al gehuwd of geregistreerd partner
- Geen te nauwe bloedverwantschap
Beëindiging zonder rechter
Een uniek aspect van geregistreerd partnerschap is beëindiging zonder rechter, maar alleen als:
- Beide partners het eens zijn
- Er geen minderjarige kinderen zijn
- Een advocaat of notaris de overeenkomst opstelt
Veelgestelde vragen
Waarom kiezen mensen voor partnerschap in plaats van huwelijk?
Sommigen vinden het minder traditioneel, anderen willen geen ceremonie, of vinden de mogelijkheid tot eenvoudige beëindiging aantrekkelijk.
Kan ik mijn partnerschap omzetten in een huwelijk?
Ja, dit kan eenvoudig bij de gemeente. Het omgekeerde kan ook.
Is een geregistreerd partnerschap in het buitenland geldig?
Niet overal. Veel landen erkennen het als samenlevingsvorm, maar niet altijd als equivalent van een huwelijk.
## Veelgestelde vragen
**Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen een geregistreerd partnerschap en een huwelijk?**
De grootste verschillen zitten in de ceremonie (geen jawoord vereist bij partnerschap), de beëindiging (zonder rechter mogelijk bij partnerschap als er geen kinderen zijn) en internationale erkenning (huwelijk wordt breder erkend). Qua rechten en plichten, zoals vermogensrecht en gezag over kinderen, zijn ze vrijwel gelijk sinds 2002. Kies partnerschap als je flexibiliteit wilt, of huwelijk voor bredere erkenning.
**Hoe kan ik mijn geregistreerd partnerschap beëindigen zonder rechter?**
Je kunt je partnerschap zonder rechter beëindigen als beide partners het eens zijn, er geen minderjarige kinderen zijn en een advocaat of notaris een beëindigingsovereenkomst opstelt. Deze overeenkomst moet worden ingeschreven bij de burgerlijke stand. Dit proces is sneller en goedkoper dan een echtscheiding, maar alleen mogelijk onder deze voorwaarden.
**Krijgen mijn kinderen automatisch mijn achternaam bij een geregistreerd partnerschap?**
Ja, sinds 2002 hebben geregistreerde partners automatisch gezamenlijk gezag over kinderen, net als bij een huwelijk. Voor de achternaam geldt: als je getrouwd bent of een partnerschap hebt, krijgt het kind automatisch de achternaam van de vader, tenzij je bij de aangifte kiest voor de achternaam van de moeder of een dubbele achternaam.
**Wat kost het om een geregistreerd partnerschap te registreren?**
De kosten variëren per gemeente, maar liggen meestal tussen de €50 en €150. Dit is inclusief de registratie bij de burgerlijke stand. Extra kosten kunnen ontstaan als je een ceremonie wilt (optioneel) of een notaris inschakelt voor bijvoorbeeld een samenlevingscontract. Vraag bij je gemeente naar de exacte tarieven.
**Kan ik een geregistreerd partnerschap aangaan met een familielid?**
Nee, net als bij een huwelijk is een geregistreerd partnerschap niet toegestaan tussen naaste bloedverwanten, zoals ouders en kinderen, broers en zussen, of grootouders en kleinkinderen. Dit geldt ook voor aanverwanten (bijvoorbeeld stiefouders en stiefkinderen) als de relatie te nauw is. Controleer bij twijfel de wet of vraag advies aan een jurist.
**Hoe werkt het erven bij een geregistreerd partnerschap?**
Bij een geregistreerd partnerschap erft je partner automatisch, net als bij een huwelijk. Je partner heeft recht op de hele erfenis als er geen testament is en er geen kinderen zijn. Zijn er wel kinderen, dan erven zij samen met je partner. Wil je afwijken van deze verdeling? Maak dan een testament bij de notaris.
**Kan ik mijn buitenlandse geregistreerd partnerschap laten erkennen in Nederland?**
Ja, maar dit hangt af van het land waar het partnerschap is geregistreerd. Nederland erkent geregistreerde partnerschappen uit veel landen, maar niet alle. Laat je buitenlandse partnerschap eerst inschrijven in de Nederlandse registers. Bij twijfel kun je advies vragen aan de gemeente of een notaris.
### TL;DR
Een geregistreerd partnerschap is juridisch bijna gelijk aan een huwelijk, maar met meer flexibiliteit, zoals eenvoudigere beëindiging zonder rechter (onder voorwaarden). Het biedt dezelfde rechten en plichten, zoals gezag over kinderen en erfrecht, maar wordt internationaal minder breed erkend dan een huwelijk.
### Key Takeaways
- Geregistreerd partnerschap en huwelijk zijn juridisch vrijwel gelijk, maar partnerschap heeft geen ceremonievereiste en is makkelijker te beëindigen zonder rechter (zonder kinderen).
- Automatisch gezamenlijk gezag over kinderen geldt sinds 2002, net als bij een huwelijk.
- Internationale erkenning is beperkter dan bij een huwelijk; check lokale wetgeving bij verblijf in het buitenland.
- Beëindiging zonder rechter kan alleen als beide partners akkoord zijn, er geen minderjarige kinderen zijn en een advocaat/notaris de overeenkomst opstelt.
- Erfrecht en vermogensrecht zijn gelijk aan die van gehuwden, tenzij je afwijkende afspraken maakt via een notaris.