Diefstal is een van de meest voorkomende misdrijven. Van winkeldiefstal tot woninginbraak: de wet kent verschillende vormen met uiteenlopende strafmaxima.
Eenvoudige diefstal (art. 310 Sr)
Diefstal is het wegnemen van een goed dat geheel of gedeeltelijk aan een ander toebehoort, met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen.
Elementen
- Wegnemen: onder eigen macht brengen
- Goed: stoffelijk voorwerp met waarde
- Van een ander: niet van de dader zelf
- Oogmerk toe-eigening: als eigenaar beschikken
- Wederrechtelijk: zonder toestemming
Strafmaat
Maximum: 4 jaar gevangenisstraf of geldboete 4e categorie
Gekwalificeerde diefstal (art. 311 Sr)
Bij verzwarende omstandigheden geldt een hoger strafmaximum.
Strafverzwarende omstandigheden
| Omstandigheid | Maximum |
|---|
| Door twee of meer personen | 6 jaar |
| Door braak, inklimming, valse sleutels | 6 jaar |
| 's Nachts in een woning | 9 jaar |
| Met geweld of bedreiging | 9 jaar |
| Bij brand, explosie of overstroming | 9 jaar |
Woninginbraak
Inbraak in een woning wordt extra zwaar bestraft vanwege de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer.
Aspecten
- Braak: forceren van toegang
- Inklimming: via raam, dak, etc.
- Valse sleutels: gestolen of nagemaakt
- Verbreking: openen van afgesloten ruimten
Winkeldiefstal
Winkeldiefstal is een veelvoorkomende vorm van diefstal.
Afdoening
- First offender: vaak strafbeschikking of OM-zitting
- Recidive: dagvaarding politierechter
- Civiele actie: schadevergoeding aan winkelier
Straatroof
Als bij diefstal geweld of dreiging wordt gebruikt, is sprake van diefstal met geweld of afpersing.
Strafmaat
- Diefstal met geweld: max. 9 jaar
- Afpersing: max. 9 jaar
- Met zwaar lichamelijk letsel: max. 12 jaar
- Met dood tot gevolg: max. 15 jaar
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Wat moet ik doen als ik slachtoffer ben van diefstal of inbraak?**
Doe altijd aangifte bij de politie, ook als de kans op terugvinden klein lijkt. Dit is belangrijk voor verzekeringsclaims en helpt de politie bij het opsporen van daders. Verzamel bewijsmateriaal zoals foto’s, camerabeelden of getuigenverklaringen. Neem contact op met je verzekering om schade te melden. Bij woninginbraak kun je ook hulp krijgen via Slachtofferhulp Nederland voor emotionele ondersteuning.
**Hoe hoog is de straf voor winkeldiefstal?**
Voor eenvoudige winkeldiefstal geldt een maximumstraf van 4 jaar gevangenis of een geldboete van de 4e categorie (tot €22.500). Bij eerste overtredingen volgt vaak een strafbeschikking of OM-zitting. Bij herhaling of grote bedragen kan een dagvaarding volgen. Winkeliers kunnen ook civiele schadevergoeding eisen, zoals kosten voor beveiliging of verloren omzet.
**Wanneer is er sprake van gekwalificeerde diefstal?**
Gekwalificeerde diefstal is diefstal onder verzwarende omstandigheden, zoals door twee of meer personen, met braak of valse sleutels, ’s nachts in een woning, of met geweld. De strafmaxima liggen hoger (tot 9 jaar). Bijvoorbeeld: inbreken in een huis via een geforceerd raam valt onder gekwalificeerde diefstal, met een maximumstraf van 6 jaar.
**Kan ik als slachtoffer schadevergoeding eisen van de dader?**
Ja, je kunt via een civiele procedure schadevergoeding eisen voor materiële schade (bijv. gestolen goederen) en immateriële schade (bijv. emotionele impact). Dit kan via de rechter, maar ook via het Schadefonds Geweldsmisdrijven als de dader onbekend of onvermogend is. Bij een strafzaak kan de rechter de dader ook veroordelen tot betaling van schadevergoeding.
**Wat is het verschil tussen diefstal en verduistering?**
Bij diefstal wordt een goed weggenomen dat aan een ander toebehoort, zonder toestemming. Verduistering (art. 321 Sr) gaat om goederen die je al onder je hebt, maar die je onrechtmatig houdt of gebruikt. Bijvoorbeeld: een medewerker die geld uit de kassa steelt pleegt diefstal, maar als hij geld dat hij voor de werkgever beheert achterhoudt, is het verduistering. Beide zijn strafbaar.
**Hoe kan ik mijn woning beter beveiligen tegen inbraak?**
Zorg voor goede sloten (minimaal SKG** gecertificeerd), verlichting bij deuren/ramen en een alarmsysteem. Sluit ramen en deuren altijd af, ook als je even weg bent. Laat geen waardevolle spullen zichtbaar liggen. Overweeg een buurtpreventie-app of camera’s. Bij langere afwezigheid kun je buren vragen om op te letten of een timer voor verlichting gebruiken.
**Wat gebeurt er als ik als minderjarige iets steel?**
Voor minderjarigen (onder 18) gelden andere regels. Bij kleine diefstallen volgt vaak een Halt-straf (werkstraf of leerproject) of een boete. Bij ernstige gevallen of herhaling kan de zaak naar de kinderrechter. Ouders kunnen aansprakelijk worden gesteld voor schade. Het doel is vooral heropvoeding, maar een strafblad is mogelijk bij ernstige delicten.
### TL;DR
Diefstal is het wederrechtelijk wegnemen van andermans goed, met straffen tot 4 jaar. Bij verzwarende omstandigheden (zoals inbraak of geweld) gelden hogere straffen (tot 9 jaar). Slachtoffers kunnen aangifte doen en schadevergoeding eisen. Preventie, zoals goede sloten en aangifte doen, is essentieel om diefstal te voorkomen en daders te vervolgen.
### Key Takeaways
- Diefstal is strafbaar met maximaal 4 jaar gevangenis, maar bij verzwarende omstandigheden (zoals inbraak of geweld) kan dit oplopen tot 9 jaar.
- Doe altijd aangifte bij diefstal of inbraak, ook voor verzekeringsclaims en om daders te helpen opsporen.
- Winkeldiefstal wordt vaak afgedaan met een strafbeschikking, maar bij herhaling volgt een zwaardere straf.
- Slachtoffers kunnen civiele schadevergoeding eisen van de dader, via de rechter of het Schadefonds Geweldsmisdrijven.
- Goede beveiliging (sloten, verlichting, alarmsystemen) verkleint de kans op inbraak aanzienlijk.