Co-ouderschap betekent dat beide ouders na scheiding een gelijk aandeel hebben in de verzorging en opvoeding van hun kind. Het kind verblijft ongeveer evenveel tijd bij beide ouders.
Wat is co-ouderschap?
Bij co-ouderschap:
- Hebben beide ouders gezamenlijk gezag
- Verblijft het kind ongeveer 50/50 bij beide ouders
- Dragen beide ouders gelijk bij aan de verzorging
- Nemen beide ouders samen beslissingen
Vormen van co-ouderschap
| Vorm | Kenmerken |
|---|
| Week op week af | Kind is afwisselend een week bij elke ouder |
| Halve weken | Bijvoorbeeld ma-wo bij vader, wo-zo bij moeder |
| 2-2-3 systeem | 2 dagen ouder A, 2 dagen ouder B, 3 dagen om en om |
| Birdnesting | Kind blijft in huis, ouders wisselen |
Voorwaarden voor succes
Co-ouderschap werkt het beste als:
- Ouders kunnen communiceren en samenwerken
- Ouders dichtbij elkaar wonen
- Beide ouders tijd en ruimte hebben voor de kinderen
- Het kind zich kan aanpassen aan twee huizen
- Er flexibiliteit is bij onvoorziene omstandigheden
Financiën bij co-ouderschap
Bij co-ouderschap worden de kosten van de kinderen vaak gedeeld:
- Verblijfskosten draagt elke ouder voor eigen huishouden
- Kindgebonden kosten (school, sport) worden gedeeld
- Kinderalimentatie kan nihil zijn of een verrekening
- Kinderbijslag gaat naar één ouder (of delen via verrekening)
Voordelen en nadelen
| Voordelen | Nadelen |
|---|
| Kind houdt band met beide ouders | Veel wisselen kan belastend zijn |
| Ouders delen de zorg | Vereist goede communicatie |
| Evenwichtige betrokkenheid | Praktisch soms lastig (afstand) |
Is co-ouderschap geschikt voor jonge kinderen?
Bij zeer jonge kinderen (0-3 jaar) wordt vaak aangeraden om langere periodes bij één ouder te hebben vanwege hechting. Naarmate kinderen ouder worden, kan naar meer gelijkmatige verdeling worden toegewerkt.
Kan de rechter co-ouderschap opleggen?
De rechter kan co-ouderschap niet afdwingen als één ouder dit niet wil. Wel kan de rechter een ruime omgangsregeling vaststellen die in de buurt komt van co-ouderschap.
Hoe werkt kinderbijslag bij co-ouderschap?
Kinderbijslag wordt uitbetaald aan één ouder. Bij co-ouderschap kunnen ouders afspreken dat de kinderbijslag wordt verrekend of gedeeld. Dit moeten ouders zelf regelen.
## Veelgestelde vragen
**Hoe regel ik co-ouderschap officieel?**
Co-ouderschap kun je regelen via een ouderschapsplan dat je samen opstelt en door de rechter laat bekrachtigen. Hierin leg je afspraken vast over zorgverdeling, financiën en beslissingen. Bij geschillen kan de rechter een omgangsregeling vaststellen. Zorg dat beide ouders gezamenlijk gezag hebben (standaard bij geboorte als je getrouwd bent of het gezag samen hebt erkend). Een mediator kan helpen bij het maken van goede afspraken.
**Wat als mijn ex-partner niet meewerkt aan co-ouderschap?**
Als één ouder co-ouderschap blokkeert, kun je via de rechter een omgangsregeling laten vaststellen die zo veel mogelijk gelijkwaardig is. De rechter kan geen 50/50-verdeling afdwingen, maar wel een ruime regeling. Probeer eerst via mediation tot afspraken te komen. Bij blijvend conflict kan de rechter een omgangsdeskundige inschakelen. Belangrijk is dat je blijft focussen op het belang van het kind.
**Hoe bereken ik de kostenverdeling bij co-ouderschap?**
Bij co-ouderschap delen ouders meestal de kindgebonden kosten (school, sport, kleding) fifty-fifty. Verblijfskosten (huur, boodschappen) draagt elke ouder voor zijn/haar eigen huishouden. Kinderalimentatie kan nihil zijn of een verrekening van inkomensverschillen. Gebruik een rekenmodel zoals het Tremanormenmodel voor een eerlijke verdeling. Leg alle afspraken schriftelijk vast in het ouderschapsplan.
**Welke omgangsregeling werkt het beste voor schoolgaande kinderen?**
Voor schoolgaande kinderen werkt vaak het 'week-op-week-af'-systeem goed, omdat het minder wisselingen heeft. Een alternatief is het 2-2-3-systeem (2 dagen bij ouder A, 2 dagen bij ouder B, 3 dagen om en om), zodat kinderen niet te lang zonder één ouder zijn. Belangrijk is dat de regeling past bij schoolroosters en activiteiten. Bespreek met je kind wat voor hem/haar prettig voelt.
**Kan ik co-ouderschap stopzetten als het niet werkt?**
Ja, je kunt co-ouderschap altijd aanpassen als het niet werkt. Dit kan in overleg met de andere ouder of via de rechter. Bijvoorbeeld bij verhuizing, nieuwe relatie of als het kind eronder lijdt. De rechter zal altijd kijken wat in het belang van het kind is. Leg wijzigingen altijd schriftelijk vast en laat ze bij voorkeur door de rechter bekrachtigen om problemen te voorkomen.
**Hoe leg ik co-ouderschap uit aan mijn kind?**
Leg uit dat papa en mama allebei heel veel van het kind houden en dat het kind bij allebei mag wonen. Benadruk dat het niet de schuld van het kind is en dat beide ouders er altijd voor hem/haar zullen zijn. Gebruik concrete voorbeelden: 'Je hebt twee kamers, een bij papa en een bij mama'. Laat het kind vragen stellen en geef eerlijke, leeftijdsgeschikte antwoorden. Betrek het kind bij het inrichten van beide huizen.
**Wat zijn de fiscale gevolgen van co-ouderschap?**
Bij co-ouderschap kun je afspreken wie de kinderbijslag ontvangt (meestal de ouder waar het kind staat ingeschreven). Voor de inkomstenbelasting geldt dat de ouder waar het kind staat ingeschreven de kinderbijslag en eventuele toeslagen krijgt. Bij gelijke zorgverdeling kunnen ouders afspreken om bepaalde aftrekposten te delen. Raadpleeg een belastingadviseur voor een optimale regeling.
### TL;DR
Co-ouderschap betekent gelijkwaardige zorg en verblijfstijd voor kinderen na scheiding. Het werkt het beste bij goede communicatie, nabij wonen en flexibiliteit. Financieel worden kosten gedeeld, maar kinderalimentatie kan nog steeds nodig zijn. De rechter kan geen 50/50-verdeling afdwingen, maar wel een ruime omgangsregeling vaststellen.
### Key Takeaways
- Co-ouderschap vereist gezamenlijk gezag en ongeveer gelijke verblijfstijd bij beide ouders
- Succes hangt af van communicatie, nabijheid en flexibiliteit tussen de ouders
- Kosten worden gedeeld, maar kinderalimentatie kan nog steeds nodig zijn (afhankelijk van inkomensverschil)
- De rechter kan co-ouderschap niet opleggen, maar wel een ruime omgangsregeling vaststellen
- Voor jonge kinderen (<3 jaar) wordt vaak een minder strikte verdeling aangeraden vanwege hechting