Brussel II-ter-verordening voor inwoners van Delft

Brussel II-ter-verordening

De Brussel II-ter-verordening is een Europese regelgeving die richtlijnen biedt voor de bevoegdheid, erkenning en uitvoering van familierechtelijke uitspraken, zoals bij scheidingen en ouderlijke verantwoordelijkheid, in de hele EU. Ze bevordert een consistente benadering bij grensoverschrijdende geschillen, vooral om kinderontvoering te vermijden en de belangen van kinderen te waarborgen – relevant voor Delftenaren met internationale familiebanden.

Wat houdt de Brussel II-ter-verordening in voor Delft?

De Brussel II-ter-verordening, formeel Verordening (EU) 2019/1111, bepaalt welke rechtbanken in EU-landen bevoegd zijn voor huwelijks- en ouderlijke zaken. Als opvolger van de Brussel IIa-verordening is ze sinds 1 augustus 2022 van kracht. Voor burgers in Delft, dat onder de jurisdictie van de Rechtbank Den Haag valt, is dit cruciaal bij internationale familierechtkwesties, zoals een scheiding met een partner uit een ander EU-land. De regels gelden in alle EU-staten behalve Denemarken en voorkomen 'forum shopping', waarbij partijen een voordelige rechtbank zoeken.

De focus ligt op kinderbescherming. Strenge bepalingen weerhouden ouders ervan kinderen over grenzen te verplaatsen om vonnissen te ontwijken. Ze integreert elementen van het Haags Kinderontvoeringsverdrag uit 1980, aangepast aan EU-normen. In Delft kunnen inwoners met vragen terecht bij het Juridisch Loket Delft voor gratis advies over deze EU-regels.

Wettelijke grondslag in Nederland en Delft

Als direct toepasselijke EU-wetgeving geldt de Brussel II-ter-verordening volledig in Nederland. Belangrijke bepalingen omvatten:

• Artikelen 1 tot 3: Beschrijven het bereik, met inbegrip van huwelijkszaken (zoals echtscheiding en scheiding van tafel en bed) en ouderlijke kwesties (zoals voogdij, woonplaats en omgangsrecht).
• Artikelen 5 tot 18: Stellen regels voor bevoegdheid, met nadruk op de gewone woonplaats van het kind.
• Artikelen 19 tot 39: Regelen erkenning en uitvoering van beslissingen, met een gestroomlijnde procedure zonder exequatur (geen losse erkenning vereist).
• Artikelen 40 tot 55: Adresseren kinderontvoering, inclusief voorschriften voor snelle terugkeer en het recht van het kind om gehoord te worden.

In Nederland wordt dit geïntegreerd via de Wet conflictenrecht familierecht, onder toezicht van de Rechtbank Den Haag voor Delftenaren en de Raad voor de Kinderbescherming. Voor specifieke info over grensoverschrijdende scheidingen, bekijk ons artikel over internationale echtscheiding. De Gemeente Delft biedt aanvullende ondersteuning bij familiegerelateerde administratie.

Toepassingsbereik voor Delftenaren

Deze verordening is van toepassing op internationale familierechtzaken binnen de EU, waaronder:

• Scheidingen of ontbinding van partnerschappen waar partijen in diverse EU-landen wonen.
• Geschillen over de woonplaats of het ouderlijk gezag van minderjarigen onder de 18.
• Grensoverschrijdende kinderontvoering, zoals wanneer een ouder zonder toestemming met het kind naar een ander EU-land vertrekt.

Ze dekt geen erfrecht of alimentatie (daarvoor gelden Brussel I of Rome III). Voor landen buiten de EU hanteren bilaterale akkoorden of het Haags Verdrag. In Delft, met zijn internationale studentenpopulatie, zien we vaak toepassingen bij expat-families.

Bevoegdheid in familierecht voor Delft

De competente rechtbank hangt af van de gewone woonplaats van het kind (artikel 8). Woont het kind in Delft, dan is de Rechtbank Den Haag bevoegd, ongeacht waar de ouders leven. Uitzonderingen omvatten:

• Prorogatie (artikel 12): Partijen kunnen gezamenlijk een andere rechtbank aanwijzen.
• Restbevoegdheid (artikel 18): Bij gebrek aan andere opties kan de rechtbank van de nationaliteit van de partners oordelen.

Dit mechanisme stopt manipulatie van jurisdictie door kinderplaatsing. Praktisch gezien kan de Rechtbank Den Haag een uitspraak doen over een kind dat recent in Delft verbleef, zelfs als het nu in een ander land woont.

Erkenning en uitvoering in de praktijk

Uitspraken uit een EU-land worden direct erkend in andere lidstaten (artikel 40), zonder extra stappen. Voor uitvoering dient een eenvoudig verzoek in bij de lokale autoriteit, zoals een deurwaarder in de regio Delft. Vernieuwingen in de ter-versie zijn:

• Versnelde trajecten: Beslissingen bij kinderontvoering binnen 6 weken.
• Recht op gehoor voor kinderen (artikel 28): Vanaf 8 jaar (of eerder als passend) moeten kinderen gehoord worden, in persoon of digitaal.

Een overzichtstabel ter vergelijking met Brussel IIa:

Voorbeelden uit de Delftse context

Neem een koppel uit Delft met Belgische roots dat scheidt. De moeder blijft met de kinderen in Delft, de vader keert terug naar België. Op basis van de Brussel II-ter-verordening behandelt de Rechtbank Den Haag de ouderlijke regeling. Een vonnis over verblijf wordt rechtstreeks in België afgedwongen, via de lokale jeugdrechtbank daar.

Of: Een ouder verplaatst een kind van Delft naar Spanje om een beter vonnis te forceren. De Rechtbank Den Haag kan directe terugkeer bevelen, die in Spanje wordt uitgevoerd. In 2022 registreerde Nederland rond de 150 zulke grensoverschrijdende incidenten, met impact op regio's als Delft door de nabijheid van internationale hubs.