Alimentatie en belasting

Alimentatie heeft fiscale gevolgen voor zowel de betaler als de ontvanger. Partneralimentatie is aftrekbaar en belast, kinderalimentatie niet.

Partneralimentatie

Rol	Fiscale behandeling
Betaler	Aftrekbaar als persoonsgebonden aftrek
Ontvanger	Belast als inkomen in box 1

Afkoop partneralimentatie

Bij afkoop van partneralimentatie (ineens een bedrag betalen in plaats van maandelijks) zijn er twee mogelijkheden:

• Periodieke uitkering: Aftrekbaar voor betaler, belast voor ontvanger
• Afkoop als vermogensverdeling: Geen fiscaal gevolg

De formulering in het convenant bepaalt de fiscale behandeling.

Kinderalimentatie

Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen:

• Niet aftrekbaar voor de betaler
• Niet belast bij de ontvanger

Praktische gevolgen

Door de aftrekbaarheid van partneralimentatie:

• Betaler krijgt deel terug via belastingaangifte
• Werkelijke kosten zijn lager dan bruto-alimentatie
• Ontvanger houdt netto minder over dan bruto-alimentatie

Berekening netto-effect

	Betaler (bijv. 37% belasting)	Ontvanger (bijv. 19% belasting)
Bruto alimentatie	€ 1.000	€ 1.000
Belastingeffect	- € 370 (aftrek)	- € 190 (heffing)
Netto effect	Kost € 630	Houdt € 810 over

Aangifte inkomstenbelasting

Partneralimentatie moet worden opgegeven in de aangifte inkomstenbelasting:

• Betaler: bij 'uitgaven voor onderhoudsverplichtingen'
• Ontvanger: bij 'uitkeringen op grond van familierecht'

Moet ik bewijsstukken bewaren?

Ja, bewaar betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant. De Belastingdienst kan tot 5 jaar terugvragen om bewijs van de alimentatiebetalingen.

Wat als ik via LBIO alimentatie ontvang?

Het LBIO stuurt jaarlijks een jaaropgave die u kunt gebruiken voor de belastingaangifte. Hierop staat hoeveel alimentatie u heeft ontvangen.

Kan ik voorlopige teruggave krijgen?

Ja, als betaler van partneralimentatie kunt u een voorlopige teruggave aanvragen. Dan krijgt u maandelijks al een deel van het belastingvoordeel, in plaats van achteraf bij de aangifte.

## Veelgestelde vragen **Hoe werkt de aftrekbaarheid van partneralimentatie precies?** Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler als 'persoonsgebonden aftrek' in box 1. Dit betekent dat u het bedrag kunt opgeven in uw belastingaangifte, waardoor uw belastbaar inkomen lager wordt. Het effect hangt af van uw belastingtarief: bij 37% tarief bespaart u €370 per €1.000 alimentatie. U krijgt dit voordeel terug via uw aangifte of via een voorlopige teruggave. Bewaar altijd betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant als bewijs. **Moet ik kinderalimentatie opgeven bij de belasting?** Nee, kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen. U hoeft het niet op te geven in uw belastingaangifte, noch als betaler (geen aftrek) noch als ontvanger (geen belasting). Dit geldt voor alle vormen van kinderalimentatie, ongeacht de hoogte of duur. U hoeft hiervoor dus ook geen bewijsstukken te bewaren voor de Belastingdienst, tenzij u deze nodig heeft voor andere doeleinden zoals een herberekening. **Wat is het verschil tussen afkoop als periodieke uitkering of vermogensverdeling?** Bij afkoop als periodieke uitkering (bijv. '€50.000 in 10 jaarlijkse termijnen') is het bedrag aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger. Bij afkoop als vermogensverdeling (bijv. '€50.000 ineens als definitieve afwikkeling') zijn er geen fiscale gevolgen. De formulering in het echtscheidingsconvenant is doorslaggevend. Laat dit altijd controleren door een fiscalist om onaangename verrassingen te voorkomen. **Hoe vraag ik een voorlopige teruggave aan voor alimentatie?** U kunt een voorlopige teruggave aanvragen via de website van de Belastingdienst met uw DigiD. Ga naar 'Mijn Belastingdienst' > 'Inkomstenbelasting' > 'Voorlopige aanslag aanvragen'. Geef hier het bedrag aan dat u maandelijks aan partneralimentatie betaalt. De Belastingdienst berekent dan maandelijks een deel van uw belastingvoordeel uit. Dit voorkomt dat u het volledige bedrag pas na de aangifte terugkrijgt. **Wat gebeurt er als ik alimentatie via het LBIO ontvang?** Het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) stuurt u jaarlijks een jaaropgave met het totale bedrag dat u aan alimentatie heeft ontvangen. Deze opgave gebruikt u voor uw belastingaangifte onder 'uitkeringen op grond van familierecht'. Het bedrag is belastbaar, maar u hoeft zelf geen betalingsbewijzen te verzamelen. Bewaar de jaaropgave wel goed, want de Belastingdienst kan deze controleren. **Hoe bereken ik het netto-effect van partneralimentatie?** Bereken eerst uw marginale belastingtarief (bijv. 37%). Voor elke €1.000 bruto alimentatie bespaart u €370 aan belasting als betaler. Uw netto kosten zijn dus €630. De ontvanger betaalt belasting over het bedrag (bijv. 19%), dus houdt €810 netto over. Gebruik de tabellen in het artikel of een online alimentatiecalculator voor een nauwkeurige berekening op basis van uw specifieke situatie. **Wat moet ik doen als ik alimentatie niet op tijd heb opgegeven?** Als u alimentatie vergeten bent op te geven, kunt u een suppletieaangifte indienen via de Belastingdienst. Doe dit zo snel mogelijk, want na 5 jaar verjaart uw recht op aftrek. Verzamel alle betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant. Bij fouten in uw nadeel (bijv. te weinig aftrek) kunt u tot 5 jaar terug correcties aanvragen. Bij fouten in uw voordeel (bijv. te veel ontvangen) bent u verplicht dit te melden. ### TL;DR Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger, terwijl kinderalimentatie fiscaal neutraal is. De wijze van afkoop (periodiek of ineens) bepaalt de belastingheffing. Door de aftrekbaarheid zijn de netto kosten voor de betaler lager dan het bruto bedrag, maar de ontvanger houdt minder over door belastingheffing. ### Key Takeaways - Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger (box 1), kinderalimentatie niet - De formulering in het echtscheidingsconvenant bepaalt of afkoop van alimentatie belast wordt of niet - Bewaar altijd betalingsbewijzen en het convenant voor de Belastingdienst (bewaartermijn: 5 jaar) - Vraag een voorlopige teruggave aan om maandelijks al belastingvoordeel te ontvangen in plaats van achteraf - Gebruik de jaaropgave van het LBIO voor uw aangifte als u alimentatie via hen ontvangt